Diyarbakır dört kapı
Gitbak o yar ne yapi
Beni gördüğü zaman
Başka küçeye sapi
O yar başka küçeye sapsa da, sinesinin üzerinde yatan yine o yardır. Surlarla çepeçevre sarılan Diyarbakır kent merkezine girmek için dört kapıdan birinden geçmek gerekirdi. Ve o kapılar öyle elini kolunu sallayarak girilmeyen kapılardı. Akşam belli saatlerde kapanır, sabah belli saatlerde de açılırdı. Kapılar açılsa da yinede öyle rahat girilecek bir kent değildi Diyarbakır….
Ya nasıl girilirdi..? Kent halkını dışarıdan gelebilecek zührevi ve diğer bulaşıcı hastalıklardan korumak için şehre gelen yabancılar yıkanmaları için hamamlara yönlendirilir. Temizlenir daha sonra şehir merkezine girerlerdi. Yatmak için de hanlara giderlerdi. O dönemlerde hanlar aynı zamanda otel görevini görürlerdi.
Bu nedenle, surların hangi kapısından kent merkezine girerseniz girin önce bir hamam sonra bir han ile karşılaşırsınız.
Dağkapıda Vahapağa Hamamı- Hasanpaşa Hanı, Mardin Kapıda Deliller Hanı- Deva Hamamı, Yeni Kapı da Paşa Hamamı - Paşa Hanı, Urfakapıda Melekahmet Paşa Hanı ve Küçük Hamamı bulunuyordu. Diyarbakır’daki Hanlar ve hamamlar konusunu ileriki yazılarımda genişçe ele alacağım.
Diyarbakır dört kapıdır ve her kapısı ayrı bir yöne açılır… Batı, Kuzey, Doğu ve Güney e açılan kapılardır…Her birinde ayrı bir motif, ayrı bir kabartma ve ayrı bir figür vardır…
DAĞKAPI BÜYÜK İLGİ GÖRMÜŞ
Ancak Dağkapı Burcu daha bir görkemli ve daha çok ilgi görmüştür şehre hâkim olmuş medeniyetler tarafından, Diyarbakır kentine egemen olmuş hemen hemen tüm devletlerin armaları Dağkapı burcundadır. Kapının sağında ve solundaki burçlarda, Bizans, Selçuklu, Arap ve Osmanlı kitabelerinin yanı sıra çok sayıda hayvan, bitki, kartal, çiçek, güneş ve yıldız kabartmaları ile Arami’lerin güneş sembolü iken, bir zamanlar Nazi Almanya’sının lideri Hitler tarafından sembol olarak seçilmiş, Sanskrit’lerin “mutluluğun sembolü” olarak kullandıkları Gamalı Haç’a kadar çok çeşitli armalar, kabartmalar vardır.
DAĞKAPI'DA GHAMALI HAÇ SİMGESİ
Dağkapı da bulunan birçok medeniyete ait, bir çok motifler vardır. Ancak bunların arasında Gamalı Haç simgesi en ilgi çekenidir. Bu Gamalı Haç’ın M.Ö.2200-1400 yılları arasında bölgede yaşayan Aramiler’in güneş sembolü olduğu sanılmaktadır.
Gamalı Haç’ta 4 farklı enerji söz konusudur. Ruh enerjisi, Zaman enerjisi, Fizik enerji ve hayat enerjisi. (Kaynak;ErgunCandan.Gizli sırlar öğretisi.Sınır ötesi yay.2006.s.252)
Svastika (Sanskritçe: Svastika) veya Gamalı Haç, tarih öncesi dönemlerden kalma sembol Kökenbilim… Gamalı Haç ismi Yunanca gama ( Γ ) harfine ve haç şekline (+) atfen verilmiştir. Svastika kelimesi Sanskritçe'deki su (iyi) ve asti (olmak) kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. "İyi olmak, mutlu ve sağlıklı olmak" anlamlarına gelir.
Svastika Hinduizm, Budizm ve Jainizm'e göre kutsaldır. Kökeni pek çok antik uygarlığa, örneğin Mayalar, Navarrolar ve Sümerlere, M.Ö. 4000'li yıllara dayanır.
Vişnu'nun 108 sembolünden biridir ve kolları saat yönünde dönük olan şekliyle, başarı ve uğurun yanı sıra hayatın kaynağı olan güneş ışığını simgeler. Kolları ters yöne dönük şekli ise geceyi ve uğursuzluğu ifade eder.
Svastika'nın dört kolu, dört kozmik gücü (ateş, su, hava, toprak) simgelemektedir. Ayrıca bazı kaynaklarda, eski dönemlerde bu sembol sayesinde dört kozmik gücün etki altına alınıp büyü yapıldığı belirtilir.
Devam Edecek: Gamalı Haçın Nazi Partisi'nde Kullanımı