Diyarbakır'ın tarihi, yüzyıllar boyunca şiddetli kışlara tanıklık etti. Özellikle 138 yıl önce yaşanan o kara kış, o kadar etkileyiciydi ki, kadın saz şairi Fatma Bacı tarafından destanlara konu oldu. Dicle Nehri'nin bile buz tuttuğu o kış, halkın hafızalarında derin izler bıraktı.
Fatma Bacı'nın şiirlerinde can bulan bu destansı kış, Mezopotamya'nın nabzını tutan Dicle Nehri'ni bile dondurarak, bölgenin yaşam koşullarını zorlaştırdı. O günden bugüne, Dicle Nehri birkaç kez daha kışın ortasında donmuş olsa da, Fatma Bacı'nın yaşadığı o kış, şiddetiyle tüm diğer kışları geride bıraktı.
KARA KIŞ NE ZAMAN BAŞLIYOR VE KAÇ GÜN SÜRÜYOR
Fotoğraf: Buz tutan Dicle Nehri üzerine mangal keyfi yapan bir grup Diyarbakırlı esnaf (antolojidiyarbakır)
Halk arasında, sert soğukların başladığı 22 Aralık ile 30 Ocak tarihleri arasındaki dönem ''kara kış'' olarak adlandırılır. Yaklaşık 40 gün süren bu dönem, özellikle ''zemheri'' olarak bilinen en soğuk zamanıyla ünlüdür.
Zemheri, hem sonbaharın hem de kışın özelliklerini taşıyan bir dönemdir ve kökeni Arapça'daki ''kış'' ve Farsça'daki ''uğultu'' kelimelerine dayanır.
ESKİ VE ŞİMDİKİ KIŞLAR
Fotoğraf: Kış manzarası
Günümüzde iklim değişikliğiyle birlikte kışların karakteri değişiyor olsa da, Diyarbakır'ın geçmişindeki o şiddetli kışlar, hala hafızalarda yaşamaktadır. Fatma Bacı'nın şiirleriyle canlanan kara kış, bize doğanın gücünü ve insanların zorlu koşullara karşı gösterdiği direnci hatırlatıyor.
BU KÖŞEDEN OKUYUCULARA
Fotoğraf: Diyarbakır'da geçmişte kalan kış manzaralarından bir kare
Diyarbakır'ın bu eşsiz hikayesini sizlerle paylaşmak istedik. Sizler de yaşadığınız bölgenin unutulmaz kışlarına dair anılarınızı bizimle paylaşabilirsiniz.
