Bildiğiniz gibi Emirgan ismi İstanbul Boğazı'nın incisi Emirgan semtinden geliyor. Peki ya Emirgan semtinin hikayesi? Aslında her şey bir Safevi şehzadesinin Osmanlı Paşası oluşuyla başlıyor.
Emirgan çay bahçesi net bir şekilde görünüyor.Sağdaki köşedeki iki katlı bina Yalova oteli ve kahvesi. Karşıda Dağkapı Burcu, arkasında bugün yüksek binalart olduğu için görünmeyen İçkale'deki Artuklu Sarayı (Virantepe) ile Hz. Süleyman camisinin minaresi. (Fotoğraf: Adil Tekin)
Emirgûneoğlu Yusuf Paşa, hem Safevi hem de Osmanlı İmparatorluğu'nda valilik ve vezirlik yapmış ilginç bir tarihi figür.
Emirgan Çay Bahçesi'nin yerinde bugün yeraltı çarşısı buklunuyor
Asıl adı Tahmaspkulu olan bu devlet adamı, Revan'ın Osmanlılar tarafından fethiyle hayatının akışını değiştiriyor. Osmanlı hizmetine girerek Yusuf adını alan paşanın babası, Safevilerin Erivan Beylerbeyi Emirgûne Han Kaçar. Ailesi ise Kaçar boyunun Ağcakoyunlu oymağına mensup. Hatta büyük ninesi Safevi sultanı!
Emirgan Çay Bahçesi, karşısında Dilan Sineması ve yanında Orduevi (henüz yapılmamış), önündeki yoö bugünkü Elazığ Caddesi.
IV. Murad'ın Revan 1635'te seferiyle Tahmaspkulu Han'ın kaderini değiştirecek olay olur. Osmanlı ordusuna teslim olmak zorunda kalan Tahmaspkulu Han, padişahın teveccühünü kazanır ve Sünniliği kabul ederek Yusuf adını alır. Osmanlı hizmetine giren Yusuf Paşa, Halep Beylerbeyliği'ne atanır. Ancak eğlenceye düşkünlüğü ve siyasi entrikalara karışması, sonunu getirir. 1641'de Sultan İbrahim tarafından idam ettirilir.
Emirgan Çay Bahçesinin bulunduğu yer
İşte Diyarbakır'daki Emirgan Çay Bahçesi'nin adı, bu ilginç hayat hikayesine sahip Osmanlı paşasının yaşadığı ve adını verdiği İstanbul Emirgan semtinden geliyor.
Diyarbakır Orduevi. Bugün yerinde küçük bir park var. Orduevi'nin hemen arkasında ise Anadolu Ajansı Bölge Müdürlüğü yer alıyor.
Diyarbakır'daki Emirgan Çay Bahçesi'nin bir bölümüne 1964’te Atatürk Heykeli yerleştirilir. 1980'lere gelindiğinde ise çay bahçesinin bir kısmı otobüs durağına dönüştürüldü ve 1990'larda yer altı çarşısının yapımıyla birlikte park tamamen yok oldu. Alan günümüzde halen yeraltı çarşısı olarak kullanılıyor.