İRFAN GÖZEN
Diyarbakır Sur ilçesinde yer alan Hasan Paşa Hanı günümüze kadar bir çok amaçla kullanıldı. Bugün büyük bölmü cafe olan Hasan Paşa Hanı, 150 yıl önce Islahhane olarak kullanıldı.
Diyarbakır Salnamelerinde yer alan bilgilere göre, 1868 yılında, Diyarbakır'ın tarihi ve kültürel dokusuyla iç içe olan Hasan Paşa Hanı'nın bazı odaları kiralandı.
Aralarında gayrimüslimlerin de bulunduğu sokak çocuklarının Islahhaneye çevrilen handa 700 çocuk eğitilerek meslek sahibi yapıldı.
Hasan Paşa Hanı'nın odaları Islahhane olarak aylık 500 kuruşa kiralanmış. Bu karar, dönemin şartlarında oldukça cesur bir adım olup, başıboş kalan çocukların topluma kazandırılması için atılan önemli bir adım oldu. 500 kuruş, o dönemin ekonomik koşulları düşünüldüğünde uygundu, ama günümüzde kuruş kullanılmıyor.
SANAYİ MEKTEBİNE DÖNÜŞ
Salnamelerde, Islahhane'nin büyüyen ihtiyaçları ve daha modern bir yapıya geçiş isteğiyle birlikte, surun dışında inşa edilen yeni bir binaya taşınma kararı alındığı kaydediliyor.
Bu kararla, Islahhane'nin daha geniş kitlelere ulaşmasını ve daha etkili bir şekilde hizmet vermesini sağladığı belirtilerek, yeni binada, dökümcülük, boyacılık, marangozluk gibi el sanatlarının yanı sıra teorik dersler de verilerek öğrencilerin hem pratik hem de teorik bilgi sahibi olmaları hedeflendi.
USTA VE ÖĞRETMENLER AVRUPA'DAN GETİRİLDİ
Salnamelerde, okula Avrupa'dan usta ve öğretmenler getirildiği ve öğrencilerin çağın gerektirdiği bilgi ve becerilere sahip olmalarının sağlandığı kaydedilerek, mezun olan öğrencilerin de verilen küçük sermayelerle işyeri açtıkları ve bunun da şehre yeni bir soluk getirdiği anlatılıyor.