Diyarbakır, tarih boyunca sadece güçlü surları ve zengin kültürel mirası ile değil, aynı zamanda yetiştirdiği sayısız şair ve yazarla da adından söz ettirmiştir. Şehrin salnamelerindeki kayıtlara göre, 18. yüzyılda Diyarbakır'ı ziyaret eden Trabzon Valisi Ali Bey, şehri şu sözlerle övmüştür:
''Diyarbakır'da hanedan ve halk arasında pek çok bilgili, zarif ve eğitimli insan var. Mesela Said Paşa gibi edebiyat ve tarih alanında önemli eserler veren yazarlar yetişmiştir.''
GİRİTLİ VALİ'NİN SÖZLERİ
Fotoğraf: Trabzon Valisi Ali Bey Diyarbakır Valiliği yapan Giritli Sırrı Paşa
Yüzyılın sonunda Diyarbakır Valisi olarak 1888-1889 yılları arasında görev yapan Giritli Sırrı Paşa ise şehri daha da çarpıcı bir şekilde tanımladı:
''Diyarbakır'da bir araya geldiğim herhangi bir grupta gözlerimi kapatıp rastgele birini seçsem, o ya şair ya da yazar olur. Şehrin halkı genel olarak zeki ve anlayışlıdır. Zekaları tüm bölgede bilinir.''
Diyarbakırlı edebiyatçı Ali Emiri de kendi döneminde şehirde 40'tan fazla usta şair olduğunu belirtiyor. Diyarbakır yüzyıllardır edebiyatın önemli bir merkezi olduğu ve bu zengin kültür mirasını koruyor.
