Bu yöre; tarihin ilk çağlarından beri, güney kuzey veya doğu batı yönünde göç eden, yer değiştiren, ya da İpek Yolu nedeniyle bölgeden geçen değişik özellikteki insan gruplarının, gelip geçtiği ve yerleştiği bir bölge haline gelmiştir..
Bunun sonucu olarak da, Mezopotamya’nın önemli kentlerinden biri olan Diyarbakır’da zengin bir kültür karışımı oluşmuştur. Binlerce yıldan beri süre gelen bu karışım, günümüzde yaşamın her alanında, mimari, din, dil, ırk, yaşam tarzı, gelenek, görenek, inanç, el sanatları alanlarını da kaçınılmaz olarak etkilemiş ve ölümsüz örnekler ortaya çıkarmıştır.
O tarihlerden günümüze kadar, Diyarbakır da farklı dönemlerde yaşayan; Hurri, Mitanni, Hitit, Asur, Urartu, Med, Roma, Sasani, Bizans, Arap, Selçuklu, Türk, İslam ve Osmanlı Medeniyeti, değişik inanç, din (Pagan, Yahudi, Hristiyan, Müslüman, dil, etnik ve kültürel özelliklerin (Türk, Kürt, Arap, Süryani, Ermeni, Nasturi, Yezidi) karışmasını ve yeni sentezlere varmasını sağladı.Tarih boyunca dört bir yönden bölgeye gelen; değişik bilgi, deneyim, inanç ve dünya görüşünde olanlar, Diyarbakır Surları üzerindeki dört kapıdan içeri girdi, yeniden yoğruldu ve yine dört kapıdan dört yöne doğru yayıldı….
Diyarbakır kuyumculuğuna başlamadan önce kuyumcu nedir.? Sorusunu cevaplamak istiyorum.
Kuyumcunun diğer adı;
Zerger: Kuyumcu
Zergeran: Savat yapan usta.
Zernişani: Kakma ustası.
KUYUMCULUĞUN ALT DALLARI NELERDİR?
Alt dalları; Dökümcü, mıhlamacı, telkârici, kalemkâr, kakmacı, hasır örücü, ocakçı, ramatçı, yaldızcı, rodajcı, cilacı, mineci gibi meslekleri de kuyumculuk alanının altında yer almaktadır.
MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLE
Gözlerinde herhangi bir özrü (renk körlüğü, şaşılık vb.) olmamalıdır, Renk, şekil ve desen algısı yüksek olmalıdır. Bir resmin ayrıntılarını akılda tutabilmelidir, Çizim yapabilme yeteneğine sahip olmalıdır, İş birliği yapabilme, grup çalışmasında bulunabilme özelliğine sahip olmalıdır,
Kuyumcu Dikkatli ve Sabırlı Olmalıdır, Yaratıcı olmalıdır. Yaratıcılık meslekte ilerlemeyi kolaylaştıran bir özelliktir.
KUYUMCUNUN ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Takı imalatçısı genelde atölyelerde ve kuyumcu tezgâhlarında çalışır. Takı imalatçısı, işe başlamadan önce kullanacağı tüm araç ve gereçleri (testere, eğe, kaynak malzemeleri, temizleme malzemeleri, freze motoru ve uçları vb.) tezgâh üzerine hazırlar ve çalışmalarını bu ortamda yapar.
Kaynak: Diyarbakir hafızası. DTSO. Diyarbakır Kuyumcular ve Serraflar Odası. Halit Ötük. Nuri Durucu. Nur Burcu DiyRbakird el sanatları. Yusuf Karadayi. Derya Şahin-Meral Yağcı. Pera Ocak Toksöz..
Devam edecek