Diyarbakır’da bir ucuzluk merkezinde tezgâhta desteler halinde satılan ve düğünlerde havaya saçılmak için kullanılan oyuncak dolar satan iki esnaf hakkında parada sahtecilik suçundan dava açıldı.
Sözcü Gazetesi'nden Özgür Cebe'nin haberine göre, Diyarbakır'da İ.H.Ç adlı kişiye ait yerde bulunan cüzdan polise teslim edildi. Cüzdan içinde 25 adet 50 ABD doları bulundu. İfadesi alınan bu kişi paraları Ofis semtindeki bir ucuzluk merkezinde açıkta tezgâhta satılırken aldığını belirtince polis ucuzluk merkezine gitti.İşyeri sahipleri C.S ile A.Y paraların sahte değil, düğün, nişan ve sünnet töreni gibi etkinliklerde halay çekildiği sırada havaya saçılan oyuncak paralar olduğunu, bunun Güneydoğu ve Diyarbakır'da bir gelenek olduğunu, sahte para satmak amacıyla hareket etmediklerini, yıllardan beri tezgâhta bu oyuncak paraları desteler halinde sattıklarını belirttiler.
Polis dükkândaki 397 adet B28674599B seri numaralı dört deste halinde ambalajlı 10 ile 99 adet AZ00833702A seri numaralı üzerinde “Test” ibaresi bulunan 20 dolarlık ambalajlı banknotlara el koyduktan sonra Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na ihbarda bulundu.
“Parada sahtecilik” suçundan soruşturma başlatıldı ve paralar Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Diyarbakır Şubesi’ne gönderilerek inceleme ve değerlendirme raporu istendi.
Gelen raporda, paraların sahte, iğfal kabiliyetine haiz olduğu, paraların sahte olduğunun ancak uzmanlarca veya veznedarlar gibi para işinin bir parçası olan insanlarca anlaşılabileceği yönünde rapor düzenleyince iki esnaf hakkında Ağır Ceza Mahkemesine dava açıldı. Paraların 5320 Sayılı Yasanın 17. maddesi gereğince T.C. Merkez Bankası Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü’ne gönderilerek müsadere edilmesi istendi.
Hakim karşısına çıkan C.S, ucuzluk merkezinin sahibi olduğunu, düğünler kullanılmak için dolarları seyyar dolaşan spotçu kişilerden satın aldığını belirterek, “Kapalı ambalajlı olduğu için desteleri tek tek kontrol etmedim. Üzerinde ‘Geçersiz' ibaresi olduğu için satışında bir sakınca görmedim. Yıllardır yaptığımız bir iştir” dedi.
Ucuzluk merkezinde kasiyer olarak çalışan A.Y ise, düğün, nişan ve sünnet törenlerinde kullanılmak üzere bu paraların satışını yaptıklarını belirterek, “Üzerinde test veya geçersiz yazılı ibarelere dikkat ediyoruz. Paraları spotçu dediğimiz seyyar esnaflardan alıyoruz. Sahtecilik suçlaması doğru değil, çünkü bu paraları mağazada herkesin göreceği biçimde tezgâhta açıkça satıyoruz ve herkes de bu paraların oyuncak olduğunu biliyor. Kaldı ki, kentin birçok noktasında bu paralar düğün organizasyonları için satılıyor. Beraatımı istiyorum” dedi.
Mahkeme, her ne kadar sanıklar hakkında Merkez Bankası’ndan gelen rapor doğrultusunda parada sahtecilik suçundan dava açılmış ise de, Yargıtay içtihatlarına göre sahtecilik suçunda iğfal kabiliyetinin olup olmadığı hususunda hakimin bizzat değerlendirme yapması gerektiği dikkate alınarak, sahte olduğu ileri sürülen paraların mahkeme heyetince de incelendiğini belirtti.
Paralar üzerinde fiziki olarak yapılan incelemede oyuncak sahte olduğunun ilk bakışta kolaylıkla fark edilebilecek nitelikte olduğuna dikkat çekildi. İğfal kabiliyetine haiz olmadığının mahkeme heyetince tespit edildiğini vurgulayan mahkeme, bu gözlemin de zabıtlara geçirildiğini ifade etti.
Mahkeme, sahte paraların iğfal yani aldatma vasfının bulunmadığını, bu nedenle parada sahtecilik suçunun unsurlarının da oluşmadığına kanaat getirip iki esnafın da beraatlarına karar verdi. Mahkeme sanıkların kendilerini ayrı ayrı vekil ile duruşmalarda temsil ettirdiği için 17.400'er lira da vekalet ücretinin hazineden alınarak kendilerine ödenmesine karar verdi.
Savcı ise sanıkların cezalandırılması gerektiği yönünde Bölge istinaf Mahkemesine itirazda bulundu.