Genel sağlık sigortası (GSS) sistemi, Türkiye'de tüm vatandaşları kapsamayı hedefleyen önemli bir sosyal güvenlik uygulamasıdır. Ancak son günlerde, özellikle çalışan emekliler için bu sistemde bazı değişiklikler yapılması gündemde. Türkiye'de yaklaşık 2 milyon emekli hâlen aktif olarak çalışıyor, ve bu büyük kitleyi ilgilendiren yeni düzenlemeler Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde tartışılmaya başladı.
Genel Sağlık Sigortası Primi Nedir?
Genel sağlık sigortası primi, çalışan bireylerden kesilen bir sosyal güvenlik primidir ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilmeleri için gereklidir. Mevcut sistemde, çalışanlardan yüzde 12,5 oranında genel sağlık sigortası primi kesiliyor. Bu kesintinin yüzde 7,5’ini işveren karşılarken, yüzde 5’i ise çalışanın maaşından düşülüyor. Emekli bireyler, emeklilik maaşlarını almaya başladıktan sonra genellikle bu primden muaf tutuluyor ve yalnızca sosyal güvenlik destek primi ödüyorlar. Ancak bu durum, çalışma hayatına devam eden emekliler için yeniden değerlendirmeye alınıyor.
YENİ DÜZENLEMELER GÜNDEMDE
Sosyal güvenlik sisteminde dengeyi sağlamak amacıyla OVP kapsamında yürütülen çalışmalar, çalışan emeklilere genel sağlık sigortası primi yükümlülüğünün getirilip getirilmeyeceği üzerine odaklanmış durumda. Ekonomi bürokrasisi, sosyal güvenlik sistemini güçlendirmek için çeşitli alternatifler üzerinde çalışıyor. Henüz netleşmiş bir karar bulunmasa da, genel sağlık sigortası priminin emekli maaşlarından mı yoksa çalıştıkları işten aldıkları ücretlerden mi kesileceği üzerinde tartışmalar sürüyor.
MEVCUT SİSTEM NASIL İŞLİYOR?
Mevcut durumda, emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden bireyler yalnızca sosyal güvenlik destek primi öderken, genel sağlık sigortası priminden muaf tutuluyorlar. Bu düzenleme, emeklilerin çalışmaya teşvik edilmesini ve ekonomik sistemde aktif rol oynamalarını desteklemek amacıyla geliştirilmişti. Ancak sosyal güvenlik sisteminde mali dengeyi sağlamak adına, bu muafiyetin yeniden ele alınması planlanıyor.
YAŞ SINIRI TARTIŞMALARI
Düzenleme ile ilgili gündemdeki bir diğer önemli konu ise yaş sınırı. Bazı kaynaklar, genel sağlık sigortası priminin yalnızca belirli bir yaş aralığındaki emeklilerden kesilebileceğini öne sürüyor. Öne çıkan görüşlere göre, bu kesinti 55-60 yaş arasındaki çalışan emekliler için geçerli olabilir. Ancak bu yaş sınırı üzerinde de net bir karar verilmiş değil.