Silvan Mervaniler döneminde, hamallık yapan ve daha sonra vali olan İbni Dimne şehri 28 yıl yönetti.
Bir çok medeniyetin izlerini taşıyan tarihi kent Diyarbakır'da asırlar önce adeta filmlere konu olarak bir olayın yaşandığını biliyormuydunuz?
Ebu Tahir Yusuf bin ibni Dimne, 997 ile 1025 yılları arasında 28 yıl boyunca Diyarbakır’ı yöneten bir valinin adıdır. Yazılı kaynaklarda, bu valinin o döneme bakıldığı zaman Mervanilerin yönetim merkezi olan Silvan Mervani Hükümdarı Ebu Ali Hasan’a Diyarbakır’da suikast düzenleyip öldüren kişi olduğu belirtiliyor.
HAMALDI NASIL VALİ OLDU
Devletin kurucusu olan Bâd b. Dostık öldürülünce Ebu Ali Hasan (380/990) onun yerine geçti. Ebu Ali Hasan, hükümdar olduktan sonra Bâd’ın aksine komşularıyla barışçıl ilişkiler sağladı. Ebu Ali, Hamdanî tehdidini bertaraf ettikten sonra Mervânî sınırlarının kuzey kesimi ile ilgili hesapları olan Bizans İmparatorluğu ile karşı karşıya geldi ve yapılan mücadelenin ardından aralarında barış anlaşması imzalandı.
Halkına karşı hoşgörülü bir siyaset izleyen ve bu tavrı Meyyâfârikîn’de (Silvan) bazı sorunların büyümesine neden olunca Ebu Ali Hasan da radikal kararlar alarak muhaliflerini sürgüne gönderdi.
Amid'de (Diyarbakır) toplanan Ebu Ali’nin sürgüne gönderdiği kişiler, yeniden sürgüne gönderilme korkusuyla ayaklandı. Ayaklanmanın başını çeken İbni Dimne halkı da arkasına alarak, Ebu Ali Hasan'a suikast düzenledi.
Ebu Ali’nin Amid'de öldürülmesiyle topluluğun başını çeken ve kentte hamallık yaparak geçimini sürdüren İbni Dimne, Mervanilerin Amid (Diyarbakır) valisi oldu.
AMİD'DE 28 YIL GÖREV YAPTI
İbni Dimne, vali olarak Diyarbakır'o 28 yıl süresince yönetti. Amid halkını da arkasına alarak müreffeh bir ekonomik yapı oluşturan İbni Dimne'nin bir saray yaptırdığı da belirtiliyor.
Saray bu dönemde inşa edilmiş ve bundan sonraki süreçte de uzun süre buradaki valilerin yaşadığı yer oldu. İbni Dimne, yaptırdığı bu sarayın yanı sıra aynı zamanda Diyarbakır surlarını da bir boy yükseltmiştir. Mervani Valisi İbni Dimne, yine Mervani tehdidine karşı kenti savunmak amacıyla suları bir boy yükselttiği de kaydediliyor.
Haber / Eyüp Kaçar