Açlığınızı giderecek kadar yediğiniz zaman ile beynin gerçekten doyduğunuzu fark ettiği zaman aralığı 20 dakika mı?
İnsanlar ilk ısırığı almakla açlığın giderilmesi arasında bir gecikme olduğunu söylüyor ve genel inanış bu gecikmenin yaklaşık 20 dakika sürdüğü yönünde. Ama beyninizin doyduğunuzu kaydetmesi tam olarak ne kadar sürer?
Tokluk hissi, bir kişinin yemek yedikten sonra doymuş ve açlık hissi duymadığı anlamına gelir. Ancak bilim insanlarına göre, tokluk hissi yemek yendikten hemen sonra ortaya çıkmaz, genellikle yaklaşık 20 dakika sonra algılanır.
Tokluk hissinin 20 dakika sonra ortaya çıkmasıyla ilgili iki faktörü gözlemleyen bilim insanları, şunları söylüyor:
''İlk olarak, mide dolunca hormonlar salgılanır ve beyne "tokluk" mesajını ileterek iştahı bastırır. Bu hormonlar arasında en önemlileri grelin ve leptindir. Grelin, mide boş olduğunda salgılanırken, leptin midede gıda varken salgılanır. Dolayısıyla, yemek yendikten sonra mide dolunca leptin salgılanmaya başlar ve 20 dakika içinde beyne ulaşarak tokluk hissi oluşturur.
İkinci faktör ise midedeki besinlerin sindirilmesi ve emilimidir. Sindirim süreci yaklaşık olarak 20 dakika sürer ve bu süre boyunca midede bulunan besinler sindirilip bağırsaklara geçer. Bağırsaklardaki yiyeceklerin emilimi ise daha uzun bir süreçtir. Bu nedenle, yemek yendikten hemen sonra beyinde tokluk hissi oluşmaz, sindirim sürecinin tamamlanması gerekmektedir.''
Bilim insanları, tokluk hissinin 20 dakika sonra algılanmasının, aşırı yeme riskini azalttığını da ifade ederek, ''Eğer yemek yedikten sonra hala aç hissediyorsanız, beyniniz henüz tokluk mesajını almadığından daha fazla yemek yemeye yönelebilirsiniz. Bu nedenle, yavaş yemek yemek ve yemeği sindirim sürecini tamamlamadan hemen sonra daha fazla yememek önemlidir'' dedi.
TOKLUK HİSSİ YENİLEN YEMEĞE DE BAĞLI
Amerikan Gastroenteroloji Derneği sözcüsü Dr. Nina Nandy de, vücudun beyne yeterince yemek yenildiğini, gösteren sinyaller göndermesinin ortalama 20 dakika sürdüğünü ve tokluk hissi süresinin yenilen yemekle de ilgili olduğunu söyledi.
Açlık ve tokluğun leptin tarafından kontrol edildiğini, ghrelin hormonunun yemek yerken ve oruç tutarken dalgalandığını ifade eden Nandy, beynin ayrıca, midenin ne zaman gerildiğini algılayan sinirlerden gelen bilgilerin yanı sıra tat tomurcuklarından ve koku reseptörlerinden gelen sinyallere dayanarak açlığı düzenlediğini söyledi.
Nandy, şöyle dedi:
''Bu sinyaller toplu olarak yeterince yediğinizi gösterdiğinde, beyin daha fazla yemek yeme isteğinizi azaltır.
Bununla birlikte, vücudun açlıkla ilgili hormon üretimini ayarlaması zaman aldığından ve bu hormonların beyne bilgi iletmesi sinir uyarılarından daha fazla zaman aldığından yaklaşık 20 dakikalık bir gecikme vardır. Gastrointestinal sistemden gelen elektrik sinyalleri sinirler boyunca yıldırım hızıyla hareket eder ve neredeyse anında beyne ulaşır. Hormonlar ise kan dolaşımı yoluyla hareket eder.''