Meral Özdemir
Türkiye'deki bir çok kamu kurum ve kuruluşunda duvarları süsleyen Kanuni Sultan Süleyman'ın o bilinen sözü Diyarbakır'da söylediğini biliyormuydunuz.
''Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi, olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi'' (Halkın gözünde devlet gibi değerli bir şey yok. Halbuki şu dünyada bir nefes sıhhat gibi devlet olamaz.) sözünü Diyarbakır'ın Karacadağ eteklerinde kalıp şifa bulduktan sonra söylediği belirtiliyor.
Çeşitli kaynaklara göre, Osmanlı İmparatorluğu'nun 10. padişahı Kanuni Sultan Süleyman, kış mevsimini geçirdiği Halep’ten, 6 Haziran 1549’da ayrıldıktan bir süre sonra hastalanır. Diyarbakır'a gelen Kanuni Sultan Süleyman, tedavi için o tarihlerde çam ve meşe ağaçları ile kaplı bol oksijenli Karacadağ yaylasına götürülür. Burada kaldığı sürece bu yaylanın sütünden, yoğurdundan, peynirinden ve gayet lezzetli etlerinden yiyerek temiz hava, bol oksijen ve 'hamravat' suyu ile şifa bulur.
Kanuni'nin; ''Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi, olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi- Halkın gözünde devlet gibi değerli bir şey yok. Halbuki şu dünyada bir nefes sıhhat gibi devlet olamaz'' sözünü burada söylediği çeşitli kaynaklarda yer alıyor.
ŞİFALI SU HAMRAVAT
Osmanlı padişahı, şifa bulunca Hamravat suyunun Diyarbakır kente merkezine kadar götürülmesini istedi. Kaynağı şehre 14 kilomdetre mesafede bulunan Serapgüzeli köyü diye bilinen Gözeli mevkiindeki su, pişmiş topraktan yapılan künklerle kent merkezine getirilir.
Geçtiğimiz yıllarda Diyarbakır Surları'nda yürütülen restorasyon çalışmalarında, Kanuni Sultan Süleyman tarafından inşa ettirilen ve 1930'a kadar halkın su ihtiyacını karşılayan, pişirilmiş topraktan yapılmış künklerden oluşan su dağıtım sistemi bulundu.
Diyarbakır'ın bilinen en eski su isale hattının 1935'te yaptırıldığı belirtiliyor.
O TARİHTEKİ DİYARBAKIR'IN ADI
Kanuni döneminde Diyarbakır'ın adı ''Diyâr-ı Bekr Eyaleti'' olarak geçiyordu. Tam olarak adı ''Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliği''ydi. 1515 yılında Osmanlı Devleti eyaleti olarak geçen Diyarbakır eyaletin merkeziydi. Doğrudan Osmanlı İmparatorluğuna bağlı olarak yönetilmiştir.
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN KİMDİR
1. Süleyman olarak babası Yavuz Sultan Selim'den görevi devraldıktan bir süre sonra yaptığı bazı reformlar nedeniyle Kanuni adını almıştır. Divan edebiyatındaki mahlası ise Muhibbi'dir. Osmanlı'nın 10. padişahı olan Kanuni Sultan Süleyman 1520'den 1566'daki ölümüne kadar, yaklaşık 46 yıl boyunca padişahlık yaptı ve 13 kez sefere çıktı. Kanuni Osmanlı İmparatorluğun hem en uzun süre görev yapan hem en çok sefere çıkan Osmanlı Sultanı olmuştur.
