Geçmişi 140 yıl öncesine dayanan ve 6 yıldır adına festivaller düzenlenen “Kürt böreği” nin adının 12 Eylül askeri darbesinden sonra, “Küt böreği” olarak değiştirildiğini biliyor muydunuz?
Türkiye Büyük millet Meclisinde bugün yeniden gündeme gelen Kürt böreğinin hikayesinin 140 önceye dayandığı ortaya çıktı.
KÜRT BÖREĞİ ADINA FESTİVAL DÜZENLENİYOR
Bingöl’ün Yedisu ilçeleri Sosyal Yardımlaşma, Kalkındırma ve Kültür Derneği (KAYY-DER), her yıl İstanbul’da, Kürt böreği festivali düzenliyor. Tüm İstanbullular ve börek sevenlerin davet edildiği festivalde ücretsiz börek ikramı yapılıyor.
Peki adına festivaller düzenlenen, “Kürt böreği” ne neden bazı yerlerde hala, “Küt” böreği deniliyor? Kürt böreğinin geçmişi nedir, İstanbul’da bu işi yapanlar ve börek adına festivaller düzenleyen Dernek başkanı ne diyor? İşte yanıtları.
“KÜRT BÖREĞİ İSMİNE ZAMAN ZAMAN İTİRAZ VAR”
İstanbul'da börek salonu işleten Kadir Karatapan, aileden 70 yıldır bu işi yaptıklarını belirterek, zaman zaman isim konusunda müşterilerden Kürt böreği ismine itirazların geldiğini söylüyor. Hem okuduğu kaynaklardan, hem de büyüklerinden ismi Kürt böreği olarak bildiklerini aktaran Karatapan, "Osmanlı döneminden günümüze kadar bu isim böyle bilinmiş ve bu şekilde tescillenmiştir” diyerek hikayesini şöyle anlatıyor:
“KÜRT BÖREĞİNİ İLK RENGO MEHMET YAPIYOR”
“1900'lü yılların başında Bingöllü Sarı Mehmet olarak bilinen kişi çalışmak için İstanbul'un yolunu tutuyor ve uzun süre Karaköy-Eminönü taraflarında hamallık yapıyor. Hamallıktan sıkılan ve arkadaşları tarafından Rengo Mehmet olarak da bilinen Sarı Mehmet iş arayışına giriyor. Hamur işinden anlayan Mehmet bugün Kürt böreği olarak bildiğimiz böreği yapıyor.”
Ünlü gurme Mehmet Yaşin de böreğin isminin Kürt böreği olarak bildiğini ifade ederken, Kürt böreği adına festivaller düzenleyen Derneğin başkanı Ahmet Tüzün ise, Kürt böreğinin 1880’den beri var olduğunu dile getiriyor. Kürt böreğinin ortaya çıkış hikayesini anlatırken, oda Bingöl Kiğı’lı Rengo Mehmet’ten söz ediyor.
“12 EYLÜL DARBESİNDEN SONRA ADI KÜT BÖREĞİ OLDU”
Tüzün, İstanbul’un farklı bölgelerinde bu işi yapan 4 bine yakın Kürt esnaf olduğunu ve Kürt böreği festivalini bu esnafların desteği ile yaptıklarını söyledi. Dernek Başkanı Tüzün, 1980 askeri darbesinden sonra Kürt kelimesinin yasaklanmasıyla insanlar ‘Küt böreği’ demeye başladıklarını da belirterek, “Kürtlerin ‘dağ Türkü’ ya da karda yürürken ses çıkardıkları için ‘kart kurt’ olduğunu iddia eden zihniyet, Kürt böreği de kesilirken ‘küt küt’ ses çıkıyor diye ‘küt’ demeye başladılar. İsmi aslında Kürt böreğidir. Kürt Böreği yapıldıktan sonra bunu yapan Kürtler olduğu için, ‘Nerden aldın?’ ‘Kürt’ten aldım’ ‘Kimin böreği?’ ‘Kürt’ün böreği’ anlamında Kürt böreği olarak kalmıştır” dedi.
