Diyarbakır’ın Kulp (Pasur) ilçesi ile Batman’ın Sason ilçeleri arasında yapılmak istenen ancak mahkeme tarafından iptal edilen baraj için mahkeme kararlarına rağmen bakanlık yeniden harekete geçince konu meclise taşındı.
SORU VE ARAŞTIRMA ÖNERGESİ VERİLDİ
HEDEP Diyarbakır milletvekili Serhat Eren, Zori çayı üzerine yapılması mahkeme kararı ile iptal edilen ancak Bakanlığın yeni bir “Olumlu ÇED” raporu vermesi ile harekete geçilen HES için hem soru hem de araştırma önergesi verdi.
Milletvekili Eren, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinin gerekçesinde HES’in mahkeme kararı ile iptal edildiğine vurgu yaptı.
Yapılacak barajın gövdesi ve göl aynası sınırları içerisinde orman arazileri, tarım alanı olarak kullanılan özel mülk arazileri, kısmen yerleşim alanları bulunduğu belirtilen soru önergesinde, “Baraj aksı/baraj gövde yeri ve göl alanında ise Kulp ilçesine bağlı Kayahan, Ayhan ve Hamzalı mahalleleri taşınmazları (orman arazisi ve özel mülkler) ile Sason ilçesi, Yücebağ/yıldız köyü, Çağlı köyü, Heybeli köyü ve Balbaşı köyü arazileri (orman arazisi ve özel mülkler) projenin etki alanında bulunmaktadır” denildi. .
Milletvekili Serhat Eren, Batman İdare Mahkemesi verdiği kararda yapılacak olan barajın doğaya vereceği tahribatı da hatırlatarak, “Ayrıca mahkeme tarihi çeşme ve köprü kalıntılarının proje sahasında yer alması sebebiyle kültürel mirasın yok olacağı, yapımı planlanan HES projesi zemin yapısını değiştireceğinden, aşırı yağmurların sel ve su basmalarını beraberinde getirerek yerleşim yerleri ile tarım arazilerini etkileyeceği ve doğal dengeyi bozacağı, nihayetinde dava konusu imar planlarının şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olmadığı belirtmiştir” dedi.
"MAHKEME KARARLARINA RAĞMEN YENİDEN OLUMLU ÇED RAPORU VERİLDİ”
Diyarbakır ve Batman İdare Mahkemeleri kararına rağmen 6 Eylül 2023 tarihinde Diyarbakır Valiliği’ne ait resmi internet sayfasından yer alan duyuruda proje için yeniden olumlu ÇED raporu verildiği belirtilen soru önergesinde, Bakan’dan yanıtlanması istenen sorular şöyle:
1- Diyarbakır’ın Kulp ile Batman’ın Sason ilçeleri arasındaki Zori Çayı üzerinde yapılması planlanan Metin HES projesi için Diyarbakır ve Batman İdare Mahkemelerinin iptal kararları varken, neden bakanlığınız yeniden ÇED sürecini başlatmıştır?
2- Diyarbakır’ın Kulp ve Batman’ın Sason ilçesinde yaşayan halkın projeye karşı olmasına rağmen ve mahkemelerce kamu yararına uygun olmadığı kararı verilen projenin ısrarla yapılmak istenmesinin gerekçesi nedir?
3- Santralin faaliyete geçmesi durumunda oluşacak yüksek buharlaşma sebebiyle toprağın tuz oranın artarak verimliliğinin azalacağı, bölgenin temel geçim kaynağı olan tarım ve hayvancılığın olumsuz etkileneceği, havzanın içme ve kullanma suyunu kirleteceğini ve spesifik balık türlerinin yok olacağını biliyor musunuz?
4- 2872 sayılı Çevre Kanunu’na da aykırı olan bu projenin iptal edilmesi için bakanlık olarak bir girişimde bulunacak mısınız?
5- Proje alanı içerisinde bulunan kültürel miras olan tarihi çeşme ve köprü kalıntılarını yok edecek, zemin yapısını değiştireceğinden aşırı yağmurların sel ve su basmalarını beraberinde getirerek yerleşim yerlerini ve doğal dengeyi bozacak, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı bu projeye onay veren bakanlığınıza bağlı kurum ve kişiler hakkında idari soruşturma başlatacak mısınız?
6- Projenin yaratacağı ekolojik kıyımların ve yaşanacak mağduriyetlerin yerinde araştırılması için bakanlığınızca uzmanlardan oluşan bir heyetin görevlendirilmesi noktasında bir çalışmanız olacak mıdır?