Norveç'te yapılan geniş çaplı bir çalışmada, 45 binden fazla üniversite öğrencisinin verileri incelendi. Sonuçlar, yatakta ekran başında geçirilen sürenin uykusuzluk riskini yüzde 59 oranında artırdığını ve gecelik uyku süresini ortalama 24 dakika kısalttığını ortaya koydu.
HANGİSİ DAHA ZARARLI
Araştırmacılar, yatakta hangi tür ekran aktivitelerinin uykuya daha çok zarar verdiğini de araştırdı. Sosyal medya kullanımı mı, televizyon izlemek mi, yoksa internette gezinmek mi?
Önceki çalışmalar, sosyal medyanın duygusal uyarımı artırarak uyku kalitesini daha çok bozabileceğini öne sürmüştü. Ancak yeni bulgular, sosyal medya kullanımının diğer ekran aktivitelerinden daha kötü bir etkisi olmadığını gösterdi.
Uzmanlar, önemli olanın hangi platformun kullanıldığı değil, yatakta ekran karşısında geçirilen toplam süre olduğunu vurgulayarak, ''ister dizi izleyin ister sosyal medyada gezinin, ekran süresi arttıkça uykusuzluk riski de artıyor'' dedi.
''ZAMAN KAYMASI''
Norveç Halk Sağlığı Enstitüsü’nden klinik psikolog Gunnhild Johnsen Hjetland, ekran süresinin uykuyu bozmasının en temel nedeninin ''zaman kayması'' olduğunu belirtti.
''Ekran kullanımı, dinlenmeye ayrılması gereken zamanı çalarak uyku süresini geciktiriyor'' diyen araştırmacılar, öğrencilerin ekran başında geçirdiği aktiviteleri üç ana kategoriye ayırdı:
''Yalnızca sosyal medya kullanımı, sosyal medya dışı aktiviteler ve sosyal medya + diğer ekran aktiviteleri. Hangi aktivite yapıldığı değil, yatmadan önce ne kadar ekran başında kalındığı asıl belirleyici faktör.
Ekran kullanımı özellikle uykuya dalma süresini uzatıyor ve gece boyunca uykusuzluk belirtilerini artırıyor.''
''TELEFONU BIRAKMADAN UYUMAK ZOR''
Araştırmacılar, çalışmaların ekranı tamamen kötülemek yerine kullanımına dikkati çekmek olduğunu ifade ederek, ''Örneğin bazı öğrenciler, müzik dinleyerek veya film izleyerek ekranı rahatlama aracı olarak kullanıyor. Ancak bu dahi, ekran ışığının ve dikkat uyarımının etkilerini tamamen ortadan kaldırmıyor'' dedi.
Uzmanlar, ''Uyku problemleri yaşıyorsanız, ekran kullanımını uyumadan en az 30-60 dakika önce bırakmaya çalışın. Telefonu tamamen kapatamasanız bile, bildirimleri devre dışı bırakmak gece boyunca uykunuzu korumanıza yardımcı olabilir'' tavsiyesinde bulundu.
