DİYARBAKIR

Türkçe-Kürtçe bu şarkı yarım asırdır dillerden düşmüyor

Abone Ol

Yarısı Türkçe, diğer yarısı Kürtçe olan bu türkü yarım asırdır dillerden düşmeyen ilk Türkçe-Kürtçe şarkı..

Bilim insanlarının evrensel olduğunu kanıtladığı müzik, bütün yer ve zamanlarda ve tüm insanlar için geçerli. Farklı dillerde söylense de kültürlerarası ilişkiyi geliştiren, dayanışma, kaynaşma ve bütünleşmeyi kolaylaştırma, hızlandırma, güçlendirme, pekiştirme, işlevlerini sağlayan müziğin evrenselliği de bundan kaynaklanıyor.

Her insanın müzik zevki farklıdır. Kimi arabesk, kimi pop, kimi caz v.s dinler. Ancak bazı müzikler varki hangi dilden olursa olsun, beğeni toplar. Bu müziklerden biri de yarım asır geçmesine rağmen, halen söylenmeye devam bir türkü. 

Yıllar geçmesine rağmen dillerden düşmeyen ''Sallana sallana meçe ser ave'' türküsü.

İLK TÜRKÇE-KÜRTÇE TÜRKÜ...

''Sallana Sallana Meçe Ser Ave'', Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin büyük bölümünde icra edilen bir türkü. Eskiden Diyarbakır'daki mahalle düğünlerinde de sıkça söylenen türkü, Mardin kırsal mûsikî kültürü içinde yer alıyor. 

Türkü gelin karşılaması, gelin-damat evine getirilirken söylenen bir ezgi. Gelin, damat evine ilk ayak bastığında, bu en güzel ve en coşkulu ezgi ile karşılanır.  Baba evinden ayrıldığı için üzüntü duyan gelin, bu coşkulu nağmeleri duyunca, üzüntüsünü unutur, damat evine gülerek ayak basar.

Yapılan araştırmalarda, sözleri ve müziği anonim olan ve 50 yılı aşkın süredir söylenen ve hemen hemen her kesimin beğeniyle dinlediği türkü, Türkçe-Kürtçe söylenen ilk türkü olarak biliniyor. Yarısı Türkçe, yarısı Kürtçe olan türkü günümüzde de bir çok sanatçı tarafından yeniden aranje edilerek albümlerinde yerini aldı.

MÜZİĞİN TARİHİ

İnsanın doğaya eklediği uyumlu sesler olan müzik, insanlık tarihi kadar eskidir.

Bütün insan topluluklarında bir şekilde mevcuttur ve sanattır müzik. Türkçe kullanımıyla müzik kelimesi antik Yunanca kökenlidir ve ilk kullanımı musike şeklindedir. 

Latinceye musica olarak geçen kelime, neredeyse bütün dillerde benzer şekilde kullanılmaktadır. İngilizce music, Almanca muzik, Fransızca musique olarak adlandırılan ve Arapçaya yine Yunanca'dan mûsîkıy olarak geçen kelime, Türkçeye de buradan aktarıldı. Müzik kelimesi, 10. yüzyıldan bu yana musiki şeklinde kullanılmaya başlanmıştır.

TARİHTE HASTALARI İYİLEŞTİRMEK İÇİN KULLANILIRDI

Yunan mitolojisinde geçen ve esin perileri anlamına gelen muse sözcüğü, Türkçeye Musalar ya da Müz'ler olarak geçmiştir. Türkçedeki müzik kelimesi de kökenini buradan alır.

Mitolojiye göre Müz'lerin babası Zeus, annesi ise (hafıza-bellek anlamına da gelen) Mnemosyne'dir. Müz'ler, dans ederek ve şarkılar söyleyerek yaratıcı düşünceyi sunar, hastaları iyileştirir ve iç karartıcı düşünceleri uzaklaştırırlar.

TÜRKÜNÜN TÜRKÇE-KÜRTÇE SÖZLERİ

Sallana, sallana neçe ser avê
yıkamış esfabın raxe ber tavê
 
Bir öpücük isterem xêra dê û bavê
Yabancın degilem pismamê te me
Dibêjî, nebêjî heyranê te me
Yabancın degilem zalım pismamê te me
Dibêjî, nebêjî heyranê te me
Hasta degilem keçê nexweşê te me
 
Sallana, sallana tû ji wêde hatî
Aşkın ateşi zalım dilê min ketî
Sallana, sallana tû ji wêde hatî
Aşkın ateşi dotmam dilê min ketî
 
Söz vermiştin îro çima ne hatî
yabancın degilem pismamê te me
Dibêjî, nebêjî heyranê te me
Yabancın degilem zalım pismamê te me
Dibêjî, nebêjî heyranê te me
Hasta degilem keçê nexweşê te me
 
Bir gün geleceğim malê bavê te
İsmini bilmem ki dibêm navê te
Bir gün geleceğim malê bavê te
İsmini bilmem ki dibêm navê te
Egil de öpeyim keçê helqê çavên te
yabancın degilem pismamê te me
Dibêjî, nebêjî heyranê te me
Yabancın degilem keçê pismamê te me
Dibêjî, nebêjî mêvanê te me
Hasta degilem zalım nexweşê te me
 
TÜRKÜNÜN TÜRKÇESİ 

Sallana sallana
Sallana, sallana suya gitme
Yıkamış esfabını güneşte ser
Sallana, sallana suya gitme
Yıkamış esfabını güneşte ser
 
Bir öpücük istiyorum annenin babanın hayrına
Yabancın değilim kuzeninim
Desende demesen de hayranınım
Yabancım değilim zalim kuzeninim
Desende demesen de hayranınım
Hasta değilim kızım sana hastayım
 
Sallana sallana oradan geldin
Aşkın ateşi zalim yüreğime düştü
Sallana sallana oradan geldin
Aşkın ateşi kuzen yüreğime düştü
 
Söz vermiştin bugün neden gelmedin
Yabancın değilim kuzeninim
Desende demesen de hayranınım
Yabancım değilim zalim kuzeninim
Desende demesen de hayranınım
Hasta değilim kızım sana hastayım
 
Bir gün geleceğim babanın evine
İsmini bilmem ki ismin diyorum
Bir gün geleceğim babanın evine
İsmini bilmem ki ismin diyorum
Eğil de öpeyim kızım gözlerinini halkalarını
Yabancın değilim kuzeninim
Desende demesen de hayranınım
Yabancın değilim kızım kuzeninim
Desen de demesen de misafirinim
Hasta değilim kızım sana hastayım