Yaşamın 8 bin yıldır kesintisiz sürdüğü Diyarbakır’ın merkezi Sur’un antik dönemden bu ana Caddesi olan Bağdat Caddesinin adı 96 yıl önce değiştirildi. Gazi adını alan Cadde aynı zamanda şehrin ticaret aksını oluşturuyordu.
Sadece İstanbul’un değil, Diyarbakır’ın da Bağdat Caddesi vardı
Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma derneği (DKVD), yaptığı paylaşıma göre, sadece İstanbul'un değil, 96 yıl öncesine kadar Diyarbakır’ın da Bağdat Caddesi adlı bir caddesi vardı. Dağkapı’nın girişinden başlayıp Mardinkapı’ya kadar uzanan, şehri kuzey güney ekseninde baştanbaşa kesen bu cadde bu cadde antik dönemden beri Suriçi’nin ana ulaşım aksı olmasının yanında aynı zamanda şehrin ticaret aksını da oluşturur.
Caddenin adı Atatürk’e ithafen değiştirildi
Cumhuriyetin ilk dönemlerine kadar Bağdat Caddesi veya Bağdat yolu olarak bilinen caddenin adı, 1927 yılında belediye meclisinin kararıyla Atatürk’e ithafen Gazi Caddesi olarak değiştirilir. Bugün ‘’Bağdat’’ ismi neredeyse hatırlanmayan caddenin isim değişikliği Cumhuriyet Dönemi ve sonrasında birçok sokak, mahalle ve köyün adının değiştirilmesinin bir parçasıdır.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Silvan’da 16. Kolordu Komutanlığını yürütürken Mart 1917’de Diyarbakır’da bulunan 2. Kolordu Komutanlığına atanır ve birkaç ay devam eden görevi süresince caddenin belediye önünden Balıkçılarbaşı’na kadar olan bölümünü düzenletir. 1920 yılında ise vali vekili Cevat Paşa tarafından cadde onarımdan geçirilir ve caddeye kaldırımlar yapılır.
1940’lı yıllara kadar tek katlı, toprak damlı yapıların doku verdiği cadde1960-1990 yılları arasında büyük değişimler yaşar. Suriçi’deki yapıların metruklaşması, bu süreçte başlayan yol genişletme çalışmalarıyla birlikte Gazi Caddesinin çeperini iş hanları oluşturmaya başlar.