Bilim&Teknoloji

Avcı-toplayıcılar neden ortadan kayboldu?

Abone Ol

Bilim insanları, pek çok gizemi barındıran Avrupa'nın avcı-toplayıcılarının nasıl ortadan kaybolduğunu araştırıyor.

Avcı-toplayıcıların binlerce yıl boyunca Avrupa'da yaşadıklarını ve bu sürenin büyük bölümünde bölgedeki baskın insan varlığı olduğunu kaydeden araştırmacılar, Avrupa'daki avcı-toplayıcıları ortadan kaybolmaya iten koşulların tam olarak ne olduğunun henüz bilinmediğini söyledi.

Avcı toplayıcıların azalmasının büyük ölçüde bölgede çiftçiliğin yaygınlaşmasıyla aynı zamana denk geldiğini kaydeden araştırmacılar, Neolitik çiftçilerin yaklaşık 8.000 yıl önce Avrupa'ya geldiklerini ve bir süre kıtayı onlarla paylaştıktan sonra avcı-toplayıcıların yerini aldıklarını belirtti.

Arkeo profesörü Cosimo Posth, şöyle dedi:

''Çiftçiler, evcilleştirilmiş hayvanları ve evcilleştirilmiş bitkileri getirerek Yakın Doğu'dan Avrupa'ya doğru ilerlemeye başladılar ve ardından 5000 yıl önce avcı-toplayıcıların ortadan kaybolduğu zamana kadar çiftçiler ve avcı-toplayıcılar bir arada yaşadı.''

Avrupa'nın avcı-toplayıcılarının tek bir varlık olmadıklarını, hayvanları avlayarak ve yabani yiyecekleri toplayarak hayatta kalan bir dizi farklı insan popülasyonu ve kültürü olduklarını anlatan Posth, modern Avrupalıların DNA'larının yaklaşık yüzde 10 ila yüzde 15'ini Avrupalı avcı-toplayıcılara borçlu olduğunu ve bunların çoğunun yaklaşık 14.000 yıl önce İtalya'dan yayılan son avcı-toplayıcı dalgasından geldiğini belirtti. 

7 BİN YIL ÖNCEKİ DNA SONUCUNDA İLGİNÇ DETAY

''yaşam tarzlarının büyük bir kısmı çoktan gitmiş olsa da genetik miraslarının bir kısmı yaşamaya devam ediyor'' diyen Posth, şöyle devam etti:

''Yaklaşık 6.000 yıl sonra çiftçiler geldiğinde avcı-toplayıcılar çoğunlukla kendi başlarına kaldılar ve çiftçi popülasyonu yavaş yavaş avcı-toplayıcı genlerini alırken, avcı-toplayıcı popülasyonu genetik olarak farklı kaldı. İspanya'daki 7.000 yaşındaki bir erkek avcı-toplayıcıdan alınan DNA, onun mavi gözleri ve koyu tenli olduğunu ortaya çıkardı.''

Posth, tarım Avrupa'ya yayıldıkça avcı-toplayıcıların topraklarını kaybettiğini, son avcı-toplayıcıların Avrupa'nın sınırlarına, çiftçilerle doğrudan rekabet içinde olmadıkları bölgelere doğru ilerlediklerini anlattı.

İki grubun birbirleriyle nasıl etkileşime girdiğine dair hala birçok bilinmeyen olduğunu ifade eden Posth, şöyle dedi:

''Bazı avcı-toplayıcılar çiftçi topluluklarının içinde veya çevresinde yaşamaya başladı. Örneğin, Dragsholm Adamı olarak bilinen, günümüzde Danimarka olarak bilinen bölgede yaklaşık 5.800 yıllık bir avcı-toplayıcı bireyin cenazesi, onun avcı-toplayıcı mezar eşyalarıyla birlikte gömüldüğünü, ancak erken dönem Avrupalılarınkine benzer bir beslenme düzenine sahip olduğunu gösteriyor. 

Bazı avcı-toplayıcı topluluklar muhtemelen çiftçilerin elindeki şiddetli ölümlere maruz kalmış ve hayvanlarından yeni patojenler kapmışlardır. Örneğin, 2024 Nature araştırmasına göre Danimarka'daki avcı-toplayıcılar, yaklaşık 5.900 yıl önce çiftçilerin gelmesinden birkaç nesil sonra hızla yok oldu.''

KAYNAK: livesience.com