Diyarbakır Sur’da bulunan Amida Höyük'teki kazı çalışmalarının 2018'de başlayan Prof. Dr. İrfan Yıldız, yeni ortaya çıkan buluntulara ilişkin İç Kale’de açıklama yaptı.
“2024 YILINDA TOPLAM 35 AÇMADA ÇALIŞMA YAPILMIŞTIR”
Diyarbakır’daki Amida Höyük’teki Artuklu Sarayı’nda kazı çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. İrfan Yıldız, buluntulara ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Bugüne kadar yapılan kazı çalışmalarında 7000 ve 9000 yılık yangın tabakaları, Halaf dönemine ait 7500 yıllık mimari kalıntılar, 1800 yıllık gizli geçit, su kanalları ve kalorifer sistemi, 1700 yıllık mezar odaları, 1700 yıllık Kral Yolu, 800 yıllık mermer parçaları, 1. Dünya Savaşı'ndan kalma 782 el bombası gibi kalıntıların ortaya çıkarılmıştır.
2024 kazı sezonunda Artuklu Sarayı'nın kabul salonunun doğu eyvanında, Saraykapı ile Kral Yolu arasındaki alanda ve Alay Meydanında kazı çalışmaları yürütülmüştür. 2024 yılında toplam 35 açmada çalışma yapılmıştır. Kral Yolu’nun daha önce açığa çıkarılan 80 metrelik kısmına ek olarak 30 metresi de 2024 kazı çalışmaları kapsamında açığa çıkarılmıştır. Yolun toprak altında olan 21 metrelik kısmında ise 2025 yılı çalışmaları kapsamında ortaya çıkarılacaktır.
Geç Uruk (MÖ 3400-3100) dönemine ait yaklaşık olarak 5000 yıllık pişmiş topraktan yapılan silindirik mühür, Osmanlı Devleti döneminde Çanakkale deniz ve kara savaşlarında savaşmış, bu uğurda şehit veya gazi olmuş askerlere verilen Çanakkale Savaşı Rozeti bulunmuştu. Bu sezonki kazı çalışmalarında ayrıca I. Dünya Savaşında kalma 1 adet Alman menşeili el bombası, Cumhuriyetin ilk paralarında olan 1926 yılında basılan 10 kuruş, mühürler, kemik aletler, ağırşaklar, kandiller, boncuklar, el baltaları, sikkeler, hançer kabzası, Amerikan ordusu arması bulunan düğme gibi eserler çıkan buluntular arasındadır. Bu eserler, Neolitik, Kalkolitik dönemler ile Roma, Bizans, Selçuklu, Artuklu, Eyyubi, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine aittir. 2024 yılı kazı sezonunda 23 adet envanterlik, 5 adet etütlük eser Diyarbakır Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü’ne teslim edilecektir.
Diyarbakır İçkale Artuklu Sarayı Kazısı Diyarbakır il sınırları içerisinde yapılan ilk kazı olması, kazı alanının UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunması açısından da önem arz etmektedir.
1926 yılında basılan 10 Kuruş; Türkiye Cumhuriyeti para kataloğu içerisinde bulunan Cumhuriyet (1923) dönemine ait paralardandır. İstanbul darphanesinde basılmıştır. Ön yüzünde üstte açıklığı sola doğru ay ve yıldız, sağda meşe dalı ve palamudu resmedilmiş, ayrıca Osmanlıca 10 kuruş ibaresi bulunmaktadır. Arka yüzünde buğday başağı ve Osmanlıca yazılan Türkiye Cumhuriyeti ibaresi ile paranın basım yılı olan 1926 tarihi mevcuttur.”
