Tarihi kayıtlarda yer alan bilgiye göre, tarihi yapılarda sıkça karşılaşılan ''aslan, kartal, ejder ve boğa'' gibi figürlerin, sadece dekoratif unsurlar değil, aynı zamanda derin anlamlar taşıyan güçlü semboller olduğu bildiriliyor.
Bu figürlerin, geçmiş uygarlıkların inançlarını, dünya görüşlerini ve güç ilişkilerini yansıttığı kaydediliyor.
FİGÜRLERİN ANLAMI
Yapım tarihi bilinmeyen ve 33 medeniyetin izini taşıyan Diyarbakır Surlarında yer alan figürlerin anlamöları şöyle:
''Aslan: Güç, Koruma ve Liderlik Sembolü. Aslan, yüzyıllardır güç, cesaret ve liderliğin sembolü olarak kabul edilmiştir.
Tarihi yapılarda genellikle kapıların ve duvarların üzerinde yer alan aslan kabartmaları, binaları kötülüklerden ve düşmanlardan koruduğuna inanılan güçlü birer koruyucu olarak görülmüştür.
Bektaşi inancında Hz. Ali'ye ''Allah'ın aslanı'' denmesi, aslanın bu kutsal bağlamdaki önemini gösterir.
Kartal: Yücelik, Egemenlik ve Koruma. Kartal, gökyüzünün hakimi olarak kabul edildiği için yücelik, egemenlik ve uzak görüşlülüğün sembolüdür.
Tarihi yapılarda kartal figürleri, genellikle kötülüklerden ve kötü ruhlardan korunmak amacıyla kullanılmıştır.
Hitit, Urartu, Mezopotamya ve Selçuklu-Artuklu medeniyetlerinde olduğu gibi, Yunan-Roma mitolojisinde de kartal önemli bir yere sahiptir. İyi ile kötünün mücadelesinde iyinin somut gücünü temsil eden kartal, aynı zamanda zaferin ve başarıların habercisi olarak görülmüştür.
Ejder: Zıtlıkların Birliği ve Kozmos. Ejder, birçok kültürde kaos, yıkım ve yeniden doğuşun sembolü olarak kabul edilir. Ancak aynı zamanda bilgelik, dönüşüm ve kozmosun gizemli güçlerini de temsil eder.
Tarihi yapılarda ejder figürleri, genellikle aslan ve sfenks kuyruklarında veya çift başlı kartalların kanat uçlarında bulunur. Orta Asya kültüründe gök kubbenin idaresi, ahengi bir ejder çiftine bağlıdır. Bu çift, evrenin zıt güçlerini (dişi ve erkek, iyi ve kötü) temsil eder ve kozmosun düzenini sağlar.
Boğa: Güç, Dayanıklılık ve Yenilgi. Boğa, güç, dayanıklılık ve doğanın gücünü simgeler. Ancak tarihi yapılarda genellikle yenilmiş bir düşman olarak tasvir edilir.
Boğa kabartmalarında, boğaların arasında oturan hükümdar figürü, tepesindeki kartal ile birlikte güç ve hakimiyetini gösterir. Boğa, kartalın (aydınlık ve zafer) karşısında yenilgiyi temsil eder.
