Saate 1.600 kilometre hızla dönen dünyamızın hangi yöne doğru döndüğünü biliyor musunuz?
Live Sience'de yer alan araştırmaya göre, Dünya, Güneş'in etrafında dönerken aynı zamanda kendi ekseni etrafında da sürekli olarak dönüyor. Her ne kadar bu dönüşü doğrudan hissetmesek de, günlük gün doğumu ve gün batımı bu hareketin sürekli olduğunun bir hatırlatıcısıdır.
Peki, Dünya'nın hangi yöne döndüğünü ve bu dönüşün diğer gezegenlerle aynı yönde olup olmadığını hiç merak ettiniz mi?
''HERŞEY TOZ BULUTUNUN ÇÖKMESİYLE BAŞLADI''
Dünya'nın dönüş yönü, yaklaşık 4,6 milyar yıl önce Güneş Sistemi'nin oluşumuna dayanır.
NASA'nın Astrofizik bölümünde program bilimcisi olan Joshua Pepper, WordsSideKick.com'a yaptığı açıklamada, her şeyin devasa bir gaz ve toz bulutunun çökmesiyle başladığını belirtti. Bu çökme, yoğun merkezde Güneş'in ve çevredeki gaz girdabında gezegenlerin oluşumuna yol açtı. Bu ilk dönüş hareketi, bugün hâlâ korunmaktadır.
Dönen bir nesne küçüldüğünde nasıl hızlanırsa, Güneş Sistemi'nin ilk gaz ve toz bulutu da küçülerek hızlandı. Bu olay, bir patencinin kollarını çekerek daha hızlı dönmesine benzetilebilir.
SAAT YÖNÜNÜN TERSİNE DÖNÜŞ
Güneş Sistemi'nde referans noktası, saat yönünün tersine dönen Güneş'tir. Bu, Dünya ve Merkür, Mars, Jüpiter, Satürn ve Neptün gibi diğer gezegenlerin de saat yönünün tersine döndüğü anlamına gelir. Ancak bazı gezegenler bu kurala istisna oluşturur.
VENÜS'TE GÜNEŞ BATIDAN DOĞUYOR
Venüs, saat yönünde dönen bir gezegen olarak dikkat çeker. Bu, Venüs'te Güneş'in doğudan değil, batıdan doğduğu anlamına gelir.
Başlangıçta gökbilimciler, büyük bir nesnenin Venüs'e çarparak bu geri dönüşe neden olduğunu düşündüler. Ancak artık Venüs'ün kalın atmosferinin bu duruma neden olduğunu biliyoruz.
ATMOSFERİ DÜNYADAN 90 KAT KALIN
NASA'ya göre, Venüs'ün karbondioksit atmosferi Dünya'nınkinden 90 kat daha kalındır. Bu ağır atmosfer, gezegenin yüzeyinde sürtünme yaratarak dönüşünü milyarlarca yıl boyunca yavaşlatmış olabilir. Ayrıca, Venüs'ün atmosferik gelgitleri de dönüşünü etkileyerek saat yönünde hafif bir harekete neden olabilir. Venüs'ün bir dönüşü 243 Dünya günü sürer.
Güneş Sistemi'nin daha uzaklarında, kendi tarafında dönen bir başka tuhaf gezegen olan Uranüs bulunur.
URANÜS'TE KIŞ 21 YIL SÜRÜYOR
Gökbilimciler, tarihinin başlarında Uranüs'e devasa bir nesnenin çarptığını düşünüyor. Başka bir hipotez ise Uranüs'ün yörüngesinde yerçekimsel etkisi gezegeni eğen devasa bir aya sahip olduğudur.
Bu teoriye göre, ay sonunda gezegenle çarpıştı ve Uranüs'ü yana doğru çevirdi. Uranüs'ün 90 derecenin üzerinde eğik olması, gezegenin dramatik mevsimsel değişiklikler yaşamasına neden olur.
Kışlar 21 yıl sürebilir. Bu eğikliği, Dünya'nın 23 derece eğikliğiyle karşılaştırıldığında, Dünya'nın mevsimlerinde daha küçük ölçekli değişiklikler yaratır.
Sonuç olarak, Dünya ve diğer gezegenlerin dönüş yönleri, Güneş Sistemi'nin oluşum sürecindeki gaz ve toz bulutunun hareketine dayanmaktadır.