Hasan Nasrallah, İran'la güçlü kişisel ve siyasi bağları olan, 1992 yılından beri Hizbullah’ın lideri olarak görev yapan önemli bir figürdür. Hizbullah'ın günümüzdeki askeri ve siyasi gücüne ulaşmasında kritik bir rol oynayan Nasrallah, selefi Abbas el-Musavi'nin İsrail tarafından öldürülmesinin ardından Hizbullah'ın genel sekreteri olmuştur. Hizbullah'ın lideri olarak Nasrallah, Lübnan’da büyük bir siyasi etki yaratmış ve İsrail’e karşı direnişin sembolü haline gelmiştir.
NASRALLAH’IN LİDERLİK YOLU
Hasan Nasrallah, genç yaşlarında Lübnan’daki Şii toplumunda dini eğitim aldı. Lübnan İç Savaşı sırasında ailesi Beyrut’tan kaçarak güvenli bölgelere yerleşti. Bu dönemde Nasrallah, Emel Hareketi’ne katıldı ve kısa süre içinde Irak’ın Necef kentinde dini eğitim almak üzere yola çıktı. Lübnan’a döndükten sonra, İsrail’in 1982’de Lübnan’ı işgal etmesi sonrasında Emel’den ayrılarak İran Devrim Muhafızları’nın desteğiyle kurulan ve daha sonra Hizbullah adını alacak olan İslami Emel grubuna katıldı.
1992 yılında, Hizbullah lideri Abbas el-Musavi'nin İsrail saldırısında öldürülmesinin ardından Nasrallah, henüz 32 yaşındayken örgütün liderliğine getirildi. Onun ilk önemli icraatlarından biri, Musavi'nin ölümüne misilleme olarak İsrail’e karşı güçlü bir savaş yürütmek oldu. Nasrallah’ın liderliğinde Hizbullah, İsrail’e karşı etkin bir direniş sergileyerek, 2000 yılında İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesini sağladı. Bu olay, Nasrallah’ın Arap dünyasında büyük bir kahraman olarak kabul edilmesine neden oldu.
SAVAŞLAR VE İSRAİL’E KARŞI DİRENİŞ
Nasrallah’ın en büyük oğlu Hadi, İsrail güçleriyle girdiği çatışmalardan birinde hayatını kaybetti. Bu kişisel kayıp, Nasrallah’ın İsrail'e karşı direnişini daha da güçlendirdi. 2006 yılında, Hizbullah militanlarının İsrail askerlerine karşı düzenlediği bir saldırı büyük bir çatışmanın fitilini ateşledi. Bu olayın ardından, İsrail ordusu Hizbullah mevzilerini yoğun bombardımana tuttu. Buna karşılık Hizbullah, İsrail’e binlerce roket fırlattı. 34 gün süren savaş, Lübnan ve İsrail’de büyük kayıplara yol açtı. Savaş sonucunda Lübnan'da 1.125’ten fazla sivil hayatını kaybederken, İsrail’de ise 119 asker ve 45 sivil öldü.
SİYASİ VE ASKERİ GELİŞMELER
Hasan Nasrallah’ın liderliğinde Hizbullah, sadece bir milis güç olmaktan çıkıp, Lübnan’ın en güçlü askeri ve siyasi yapılarından biri haline geldi. Hizbullah’ın, Lübnan’daki siyasi ağırlığı da aynı şekilde artarken, örgüt sağlık, eğitim ve sosyal hizmetler alanlarında da halkın desteğini kazandı. 2009 yılında Nasrallah, Hizbullah’ın siyasi vizyonunu yansıtan yeni bir manifesto yayımladı. Bu manifestoda, İsrail ve ABD’ye karşı sert bir tutum sergilenirken, Hizbullah’ın silahlandırılmasının BM kararlarına rağmen devam edeceği vurgulanıyordu.
Suriye İç Savaşı patlak verdiğinde, Nasrallah, Hizbullah’ın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı destekleyeceğini ilan etti. Bu süreçte Hizbullah, Suriye’ye savaşçı göndererek hem Esad rejimini korumada aktif rol oynadı hem de bölgedeki etkisini güçlendirdi. Nasrallah’ın bu kararı, Hizbullah’ın yalnızca Lübnan içinde değil, tüm bölge üzerinde etkili bir oyuncu haline gelmesini sağladı.
SON YILLAR VE İSRAİL İLE ARTAN GERİLİM
2019 yılında Lübnan’da ekonomik kriz ve yolsuzluklara karşı düzenlenen kitlesel protestolar sırasında, Hasan Nasrallah başlangıçta reform taleplerine destek verdi. Ancak zamanla protestolar, mevcut siyasi sistemin tamamen değiştirilmesini talep etmeye başlayınca Nasrallah bu taleplere karşı daha sert bir tutum aldı. Özellikle Hizbullah’ın Lübnan’daki etkin rolü ve İran ile olan ilişkileri, protestocuların tepkisini çekti.
2023 yılına gelindiğinde, Gazze’deki çatışmaların ardından İsrail ile Hizbullah arasındaki gerilim yeniden yükseldi. Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırıların ardından Hizbullah, İsrail’e destek olarak Filistinlilere yardım etmeye başladı ve İsrail hedeflerine saldırılar düzenledi.
NASRALLAH'IN ÖLÜMÜ İDDİALARI
İsrail ordusu, Eylül 2024’te Hizbullah’ın Beyrut’taki ana karargahına yönelik bir saldırı düzenledi ve bu saldırıda Hasan Nasrallah’ın öldürüldüğünü duyurdu. Bu gelişme, Nasrallah’ın 32 yıllık Hizbullah liderliği bir son getirdi. Nasrallah’ın ölümü, Lübnan ve bölgede büyük yankı uyandırdı ve Hizbullah'ın geleceği üzerindeki etkisi merak konusu oldu.
