CEGA ÖZEL

Türkiye’deki ilk gazetecilik okulu ne zaman açıldı?

Abone Ol

Gazeteci Yazar L.Doğan Tılıç’ın yazdığı “2000’ler Türkiyesi’nde gazetecilik ve medyayı anlamak” kitabında Türkiye’nin ilk özel gazetecilik okulundan ayrıntılarıyla söz ediliyor.

Tılıç, kitabında Türkiye'de Osmanlı'dan devir alınmış bir gazetecilik eğitimi geleneğinin olmadığını belirterek, “Bizdeki ilk gazetecilik okulu, bir özel girişim olarak, 1948 yılında kuruldu. Kurucusu Almanya'da eğitim görmüş Müderris Fehmi Yahya idi.” diyor.

Tılıç, kitapta şu ayrıntıları paylaşıyor:

"İstanbul Özel Gazetecilik Okulu'nun tanıtım broşüründe yazılanlar, bugün iletişim fakültelerinin işlevi konusunda yapılan tartışmanın o gün daha başlangıçta yanıtlandığını gösteriyor: ‘Matbuat alemine ve iş hayatına hazırlıklı eleman yetiştiren bir müessese.’ Sektöre eleman yetiştirmek üzere açılan bu ilk gazetecilik okulunun; ortaokul üzerine üç yıl, lise üzerine de 1 yıl eğitim veren iki bölümü vardı. (Altun, 1999: 245). Kiz ve erkek öğrencileri yatılı olarak kabul eden okulun, oldukça pahalı oluşu ve 1963 yılına kadar varlığını sürdürüşü mezunlarına rağbet edildiğini düşündürüyor. 1963'de kapanan okul, TBMM'de 1965 yılında kabul edilen 625 sayılı "Özel Eğitim Kurumları Kanunu" ile "Istanbul Özel Gazetecilik Yüksek Okulu" olarak yeniden açıldı.

Üniversitelerde gazetecilik okulu için ilk başvuru Sedat Simavi’den

Tılıç, kitapta üniversite bünyelerinde gazetecilik okullarının açılması sürecini de ayrıntılarıyla anlatmış. Kitabın bu bölümünde şu görüşlere yer veriliyor:

“Bu ilk özel gazetecilik okulunun Türkiye gazeteciliği üzerinde iz bıraktığı söylenemez. Ancak, çıkış noktasının sektöre eleman yetiştirmek olduğunun altı çizilebilir. Gazetecilik eğitimi konusunda atılan ikinci ama resmi ve daha önemli adımın arkasında da aynı gereksinim vardır. 1940'ların sonunda Istan- bul'daki Gazeteciler Cemiyeti'nin başkanlığını da yapan Sedat Simavi, Istanbul Üniversitesi Rektörlüğü'ne başvurarak gazetecilik eğitimi verilmesini talep eder. Sektörden gelen bu talep, 1949 Kasım'ında İktisat Fakültesine bağlı bir "Gazetecilik Enstitüsü'nün kurulması ve 1950 güzünde de 479 öğrenciyle eğitime başlamasıyla karşılanır (age.). Iki yıllık kuramsal ve uygulamalı mesleki eğitim veren Enstitü'nün eğitim programı da Gazeteciler Cemiyeti'nin talepleri doğrultusunda oluşur. 1962 yılında, Ankara'da da ODTÜ, Ankara Gazeteciler Cemiyeti'nin benzeri bir başvurusu üzerine, gazetecilik eğitimi veren bir okul kurulması için çalışma başlatır. Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) içinde Basın Yayın Yüksek Okulu'nun kuruluşu, bu çalışmanın ve Ankaralı gazetecilerin talebinin bir sonucudur. 1990'lı yıllarda artık ülkenin pek çok yerinde üniversiteler açıldığını, iletişim fakültelerinin ise iyiden iyiye popüler olduğunu görüyoruz. 2000'lerin Türkiye'si 19 iletişim fakültesinden yılda 1500 kadar gazeteci adayının mezun edilmeye başlandığı bir ülke oldu. İletişim fakülteleri, hem devlet üniversiteleri hem de özel vakıf üniversitelerinin vazgeçilmezleri arasına girdi.”

L. Doğan Tılıç kimdir?

1960 yılında Niksar'da doğdu. 12 Eylül'le birlikte ODTÜ Sosyoloji Bölümü'ndeki eğitimine zorunlu bir ara verdi. 1984 yılında üniversiteye döndü ve mezun oldu. 1997'de verdiği tezle doktor unvanı aldı. Gazeteciliğe 1987 yılında 2000'e Doğru dergisinde başladı. 1990 yılında Demokrat dergisini çıkaranlar arasında yer aldı derginin Ankara temsilciliğini yaptı. 1988 yılında Alman Radyosu ARD için, bir yıl sonra da halen Türkiye temsilciliğini sürdürdüğü İspanya Uluslararası Haber Ajansı AGANCIA EFE için çalışmaya başladı. Çalıştığı kurumlar için defalarca Afganistan'daki çatışmaları izledi. Körfez Savaşı sırasında Irak ve Suudi Arabistan'dan haberler geçti. 1992 yılı boyunca Yugoslavya'nın parçalanma sürecine tanıklık etti. Azeri-Ermeni çatışmalarını izlemek üzere Azerbaycan ve Karabağ'da bulundu. BBC Dünya Servisi'ne Türkiye'den haberler geçti. 1995-96 yıllarında Siyah-Beyaz gazetesinde "Dünya ve Politika" adlı köşesinde düzenli olarak dış politika yazıları yazdı. Mürekkep dergisinin yayın kurulunda yer aldı. 1996 yılında, 25 ülkeden 2500 gazeteciyi bünyesinde toplayan Avrupa Gazeteciler Birliği (AEJ) Uluslararası Yürütme Kurulu üyeliğine seçildi. Halen AEJ Yürütme Kurulu üyeliği yanınıda AEJ Basın Özgürlüğü İzleme Komitesi başkanlığını da yapıyor. İngilizce, Almanca ve İspanyolca olarak da baskıya hazırlanan Utanıyorum ama Gazeteciyim, Tılıç'ın ilk kitabı. Kitap, Yunanistan'ın önde gelen yayınevlerinden Livanis tarafından da basılıyor. Tılıç, halen Birgün Gazetesi'nde köşe yazılarına devam ediyor.