Devasa buz tabakalarıyla kaplı Antarktika'nın ilk yeşil alan haritası yayımlandı.
Bir zamanlar sonsuz beyazlıkla kaplı olan Antarktika'da, küçük bir tohum, gevşek çakıl taşları ve iri kum taneleri arasında hayatta kalma mücadelesi veriyor.
Soğuk ve zorlayıcı şartların hüküm sürdüğü bu kıtada, kışın bile karanlık olan gündüzler ve yazın 24 saat boyunca toprağı kavuran güneş, yaşamı neredeyse imkansız kılıyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNDEN ENÇOK ETKİLENEN YER
Ancak hayat yavaş yavaş değişiyor; küresel ısınmanın etkisiyle eriyen buzullar, bu küçük tohumun büyümesi için uygun bir zemin hazırlıyor.
Antarktika, dünyanın en hızlı iklim değişikliği yaşayan bölgelerinden biri. Eriyen buzullar, deniz seviyesinin 5 metreye kadar yükselmesine neden olabilirken, buzun eridiği bölgelerde çorak topraklar ortaya çıkıyor.
Yüzyılın sonuna kadar, buzların altında küçük bir ülke büyüklüğünde yeni kara parçaları görünebilir.
Antarktika'da ortaya çıkan bu yeni topraklar, ilk olarak algler ve siyanobakteriler tarafından kolonize ediliyor. Bu organizmalar, kum taneleri arasına sığacak kadar küçük ve dayanıklı.
Yakıcı güneşin ışınlarından korunan bu canlılar, birbirine yapışarak, diğer organizmaların da tutunabileceği bir yüzey oluşturuyor. Ardından likenler ve yosunlar geliyor; boyutları küçük olsa da, Antarktika’nın zorlu koşullarında devasa kabul ediliyorlar.
Bu bitkiler, rüzgarla taşınan tohumları sayesinde kendilerine yaşam alanı buluyor ve soğuk, karla kaplı çöl ortamında hayatta kalabiliyorlar.
100'DEN FAZLA BİTKİ TÜRÜ
Ancak iklim değişikliği, bu doğal süreçleri altüst ediyor.
Bugün, Antarktika’ya özgü olmayan 100'den fazla bitki türü kıtayı istila etmiş durumda. Hızla yayılan Poa annua gibi fırsatçı türler, Antarktika Yarımadası’na kadar ulaşarak yeni alanlar fethediyor.
Antarktika'nın gelecekte nasıl bir manzara sunacağı merak konusu. Yeşil tundralarla kaplanmış bir kıta mı göreceğiz?
İLK HARİTA
Bu sorulara yanıt bulmak için, bir grup bilim insanı Antarktika'nın yeşil bitki örtüsünün ilk haritasını çıkardı.
Uydu verileri ve saha ölçümleriyle hazırlanan bu harita, toplamda 44,2 km²'lik bir bitki örtüsünü ortaya koyuyor.
Bu alan, Antarktika'nın buzsuz alanlarının sadece yüzde 0,12'sini oluşturuyor, bu da kıtanın hala büyük ölçüde kar ve buzla kaplı olduğunu gösteriyor. Ancak bu durum sonsuza dek sürecek mi, belirsiz.
KORUMA ÖNLEMLERİ İSTENDİ
Antarktika’daki bitki örtüsünün korunması, sadece bu benzersiz ekosistem için değil, aynı zamanda dünya çapında iklimin ve hava durumunun dengesi için de kritik önem taşıyor.
Edinburgh Üniversitesi'nden Charlotte Walshaw, bu yeni haritaların bitki örtüsü dağılımındaki büyük değişiklikleri izlemek için kullanılabileceğini belirtiyor.
Bu sayede, gelecekte Antarktika'daki bitkilerin hayatta kalmasını güvence altına almak için daha doğru koruma önlemleri alabiliriz.
Antarktika’da yeşeren bu umut, bize iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerini hatırlatırken, aynı zamanda doğanın inanılmaz direncini de gözler önüne seriyor.
KAYNAK: Livesience
