Diyarbakır, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve her dönemde önemli bir merkez olmuştur. Kadim şehir, Osmanlı İmparatorluğu döneminde de önemini korumuş ve birçok önemli devlet adamına mesken olmuştur.
Dicle Üniversitesi'nden Prof. Dr. İrfan Yıldız'ın yaptığı bir araştırma, Diyarbakır'da gömülü Osmanlı dönemi valileri ve onların mezar yapılarının özellikleri gün yüzüne çıkarıldı.
MEZAR YERLERİ TESPİT EDİLEN VALİLER
Araştırmada, Diyarbakır'da öldükten sonra buraya defnedilen 3'ü Kürt asıllı 8 Osmanlı Valisi'nden 7'sinin mezar yerleri belirlendi.
Kentin çeşitli yerlerine gömülen valilerden Çeteci Abdullah Paşa'nın mezar yeri ise belirlenemedi.
Diyarbakır'da yaşamını yitiren Osmanlı valilerinin gömülü olduğu yerler şöyle:
''Diyarbakır'ın ilk valisi Bıyıklı Mehmet Paşa, yaptırdığı Fatih Paşa Cami haziresine defnedildi.
Fotoğraf: Bıyıklı Mehmet Paşa mezarı
Özdemiroğlu Osman Paşa da Fatih Paşa Cami avlusuna yaptırdığı türbeye defnedildi.
Fotoğraf: Özdemir Osman Paşa mezarı
Zincirkıran Ali Paşa, Nasuh Paşa Cami bahçesinin güneyindeki Zincirkıran Türbesine gömülü.
Fotoğraf: Zincirkıran Ali Paşa
Çeteci Abdullah Paşa, aslen Kürt olup Diyarbakır'ın Çermik kasabasındadır. Diyarbaekir’de 5 kez valilik yapmıştır. Çete savaşlarından çok şöhret kazandığından 'Çeteci' lakabıyla tanınmıştır. Cenazesi Diyarbakır'ın Dağkapı dışındaki Cinobaşı kabristanına defin edilmiştir. Ancak, mezarı günümüze ulaşamamıştır.
Şeyhzade İbrahim Paşa, aslen Kürt olup Amid’in tanınan ailelerinden Şeyhzade ailesine mensuptur. Diyarbekir’de iki defa valilik yapmıştır. Mezarı Fatih Paşa Camii’nin doğuhaziresindedir.
Mehmet Reşid Paşa, Sultan II. Mahmud’un sadrazam olan vezirlerindedir. Naaşı Kale Cami’nin (Hz. Süleyman Cami) yanındaki Sahabeler Türbesi revağında gömülüdür.
Fotoğraf: Mehmet Reşit Paşa mezarı
Esad Muslih Paşa, Kale Cami’nin bitişiğindeki Sahabeler Türbesi’nin revağında gömülüdür.
Fotoğraf: Esat Muhlis Paşa
Mahmud Paşa, aslen Kürt olup Çurçapurludur. Çarçapur Harput’a bağlı bir köydür. Naaşı Kale Cami’nin yanındaki kabristana defnedilmiştir.''
Fotoğraf: Mahmut Paşa Mezarı
