Diyarbakır, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış kadim bir kent. Ancak, bin yıl önce bu şehirde yaşanan inanılmaz bir hikayeden haberdar mısınız?
Ebu Tahir Yusuf bin İbni Dimne, tam 28 yıl boyunca Diyarbakır’ı yönetmiş bir vali. Peki, bir zamanlar hamal olan bu adam nasıl vali oldu?
BİR HAMALIN VALİ OLMA YOLCULUĞU
997-1025 yılları arasında Diyarbakır’ı yöneten İbni Dimne’nin hikayesi, sıradan bir hamal iken Mervani Hükümdarı Ebu Ali Hasan’a düzenlediği suikastla başlar.
Mervanilerin hükümdarı Bâd b. Dostık öldürüldüğünde yerine geçen Ebu Ali Hasan, barış yanlısı politikalarıyla biliniyordu. Ancak halkının bir kısmı, bu hoşgörüyü yanlış anladı ve huzursuzluklar baş gösterdi. Özellikle Diyarbakır’da (Amid) toplanan muhalifler, sürgün edilme korkusuyla ayaklandı.
Bu ayaklanmanın başını çeken ise şehrin hamallarından İbni Dimne’ydi. Halkı arkasına alan İbni Dimne, Ebu Ali Hasan’a suikast düzenleyerek Diyarbakır’ın valisi oldu.
DİYARBAKIR'I 28 YIL BOYUNCA YÖNETTİ
İbni Dimne, valilik görevine geldikten sonra Diyarbakır’da büyük değişimler gerçekleştirdi. Şehrin ekonomik yapısını güçlendirdi, halkının desteğini aldı ve kentte bir saray inşa ettirdi. Bu saray, uzun yıllar valilerin ikametgahı olarak hizmet verdi. Ayrıca, Diyarbakır surlarını bir kat daha yükselterek şehri savunma açısından güçlendirdi.
TARİHTE EŞİ BENZERİ YOK
İbni Dimne’nin hikayesi, tarihte nadir görülen bir yükselişin simgesi. Hamallık yaparak geçimini sağlayan bir adamın, halkının desteğiyle Diyarbakır’ı 28 yıl boyunca yönetmesi, Diyarbakır’ın zengin tarihindeki önemli olaylardan biridir.
Onun inşa ettirdiği surlar ve saray, bugün bile şehrin tarihine tanıklık eden yapılar arasında yer alıyor.
KAYNAK: Dicle Üniversitesi (DÜ) Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Doç. Dr. Oktay Bozan