Diyarbakır'ın Lice ilçesi yakınlarındaki tarihin unutulmuş yüzü gizemli kent Dakyanos, günyüzüne çıkarılmayı bekliyor.
Ashab-ı Kehf olayını hemen hemen herkes bilir. İslamiyet ve Hıristiyanlık başta olmak üzere dünyanın bir çok kültüründe anlatılan bir grup gencin hikâyesidir.
Dünya genelinde 33'den fazla Ashab-ı Kehf'in yaşandığına inanılan mağara bulunuyor ve bunların 4'ü Türkiye'dedir.
ASHAB-I KEHF VE LİCE
Ashab-ı Kehf dünyanın birçok yerinde anlatılır.
Ancak, Lice'deki antik Dakyanos kenti ile ilgili yaşanan ve anlatımların Ashab-ı Kehf ile örtüştüğü belirtiliyor.
Diyarbakır'dan hareketle Lice’ye varmadan Bingöl’e giden karayolunun sol tarafında yer alan Antik Dakyanos Kenti, tarihin derinliklerinde kaybolmuş bir hazine gibi.
Kentin sarnıçları, yapılar arasındaki geçişler ve sokaklar günümüzde hala görülebilir durumda.
Efsaneye göre, Dakyanos, kendisine karşı çıkan elit ailelerin çocuklarını burada hapsetmiş, bu gençler ise kaçarken etraflarına yabancı kalmış ve bir mağaraya sığınmışlar.
ARKEOLOJİK KAZILAR
Dakyanos Kenti, stratejik konumuyla dikkat çekiyor ve korunması gereken bir alan olarak öne çıkıyor.
Henüz arkeolojik kazı yapılmamış olsa da, yapı taşlarının 1950 sonrası farklı alanlarda kullanıldığı belirlendi.
Günümüzde kentin kalıntıları hala görülebilir durumda ve birinci katları sağlam olan yapılar kısmen toprak altında.
Yöre halkı, antik kentte arkeolojik kazıların bir an önce yapılarak, tarihi değerin gün yüzüne çıkarılmasını istiyor.
ASHAB-I KEYF VE DAKYANOS
Diyarbakır’ın zengin tarihini yansıtan Ulu Cami, birçok medeniyetin izlerini taşıyan önemli bir yapıdır.
Ashab-ı Kehf’e ilişkin bilgilerin yer aldığı ve ''Dakyanos’un Hükümet Merkezi'' olarak tespit edilen Ulu Cami hakkında yazılan makaleler, bu tarihi yapının ne denli önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.
85 YILLIK GÖZLEMLER
Diyarbakır Halkevi adına 1939 yılında, Dil-Edebiyat Komitesi olarak Lice ve Hani'deki tarihi eserleri inceleyen ekipten Kazım Baykal, Dakyanus şehir kalıntılarını gezerek, şu gözlemleri kaydetti:
''Hani’den Lice’ye giden yolun tam ortasında, büyük bir mıntıkaya hakim bir dağ var. Üstünde Dakyanus Kalesi ve şehri mevcuttur.
Bir Roma kasabası olduğu, sütun ve başlıkların planlarından anlaşılmaktadır.
Kent harabe halindedir. Sütunlar 3-4 metre uzunluğunda ve yarım metre çapındadır.
Roma tarzı başlıklar ve kaideler var. Doğusunda, mabet kısmının kapısı muntazam kemerli ve mihrabı şarka dönüktür. Arkasında üzüm sıkma taşları ve çeşitli büyüklükte sarnıçlar bulunmaktadır.
Dağın üzerinde büyük bir kale enkazı mevcuttur.
Kasaba muntazam planlı sokaklara ayrılmıştır ve evlerin duvar yerleri düzenlidir.''
Fis Ovası'na hakim 1110 rakımlı bir tepeye kurulmuş olan antik gizemli kent Dakyanos, bilimsel bir kazı yapılmadığından, kuruluş ve harabeye dönüş tarihleri kesin olarak bilinmiyor.