Osmanlı Sultan ve paşalarının şifa bulduğu ve lezzetiyle ün salan suya adını veren Hamravat'ın nereden geldiğini biliyor musunuz?
Diyarbakır’ın serinleten kalbi, Hamravat Suyu’nun köklü hikâyesiyle tanışmaya ne dersiniz? Kanuni Sultan Süleyman Han’ın Diyarbakır'a kıyamete kadar ''kıymettar bir yadigâr'' olarak bıraktığı leziz Hamravat Suyunun ardındaki sır, adını bile nereden aldığından başlıyor.
NEDEN HAMRAVAT
Hamravat adı, suyun geçtiği toprakların bir bölümünün kırmızı renkte olmasından geliyor.
Bu ad, suyun doğduğu Karacadağ’ın eteklerinde, yumuşak havası ve buz gibi soğuk suyu ile bilinen bir köyden tüm şehre yayılan serinliği simgeliyor.
KANUNİ'NİN BIRAKTIĞI MİRAS
Peki, bu suyun keşfi nasıl gerçekleşti?
Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 16. yüzyılda 4 kez Diyarbakır’a geldi.
Şehir merkezinde su kaynaklarının yetersiz olduğunu fark eden Sultan, Karacadağ civarında dinlenirken Gözeli köyünün üst tarafında Hamravat Suyu'nun kaynağını keşfetti. Bu lezzetli ve latif suyun Diyarbakır’a ulaştırılması emrini verdi.
Binlerce kaynaktan toplanan bu su, geniş ve sağlam künkler içine alındı, setler inşa edilerek Diyarbakır’a ulaştırıldı.
ŞEHRİN HER YANINA ULAŞAN SERİNLİK
Hamravat Suyu, Diyarbakırlılar tarafından öyle beğenildi ki, artık başka sulara itibar edilmez oldu. 1042 yılında Diyarbakır valiliği yapan Silahdar Murtaza Paşa, şehrin dört bir yanına kırk kadar çeşme yaptırdı.
Su yoluna eklenen yeni setlerle Hamravat’ın akışı daha da güçlendirildi. Özellikle Kara Mustafa Paşa ve Çeteci Abdullah Paşa’nın inşa ettirdiği setler, Hamravat’ın şehre ulaşmasında büyük rol oynadı.
SARAYLARA UZANAN LEZZET
Hamravat Suyu'nun üstün lezzeti, sadece Diyarbakırlıların değil, Osmanlı padişahlarının da ilgisini çekmiştir. Sultan İbrahim Han, bu suyu saraya taşıtmak için özel kapalı güğümler kullanmış, IV. Mehmed Han ise Hamravat’ın tadını çıkarmaktan büyük zevk almıştır.
Diyarbakır’ın tarihine serin bir dokunuş yapan Hamravat Suyu, hala o eski tadını arayanlar için bir hatıra, bir efsane ve bir miras olarak akmaya devam ediyor.
ANZELE'YE AKIYOR
Hamravat Suyu, artan nüfus ve yetersiz kalması nedeniyle sadece tarihi Sur ilçesinin musluklarından akıyor.
Diyarbakır'da sıcak havalarda sık sık gündeme gelen Anzele Süs Havuzu da Hamravat Suyu ile doluyor.
Anzele Süs Havuzu havaların aşırı sıcak olması nedeniyle son günlerde sık sık çocukların yüzdüğü ve gündeme gelen bir yer.
KAYNAK: Doç. Bedri Mermutlu
