İnsanlık tarihinin en büyük gizemlerinden biri, çiftçiliğin nasıl olup da dünyanın farklı köşelerinde, birbirinden bağımsız olarak neredeyse aynı anda ortaya çıktığıdır. 7 milyon yıllık hominin evriminde, türümüz Homo sapiens'in 300.000 yıllık tarihinde, insanlar binlerce yıl boyunca avcı-toplayıcı olarak yaşadı. Peki, yaklaşık 10.000 yıl önce ne oldu da, farklı kıtalarda, farklı kültürlerde, birbirleriyle iletişim kurma imkanı olmayan topluluklar aynı anda toprağı işlemeye başladı?
BİR DEVRİMİN EŞİĞİNDE
''Avcılık ve toplayıcılıktan çiftçiliğe geçiş, insanlık için bir dönüm noktası oldu'' diyen bilim insanları, bu geçişin yerleşik hayata, daha büyük topluluklara, karmaşık toplumsal yapılara ve nihayetinde uygarlıklara yol açtığını söyledi.
TESADÜF MÜ ZORUNLULUK MU?
Araştırmacılar, şaşırtıcı olanın, bu devrimin dünyanın farklı yerlerinde, birbirinden bağımsız olarak gerçekleşmiş olması olduğunu ifade ederek, şöyle dedi:
''Avrasya ve Afrika'dan binlerce yıldır kopuk olan Amerika kıtasındaki insanlar, Avrasya'daki insanlardan çok kısa bir süre sonra çiftçiliğe başladı. Bu zaman farkı, neredeyse bir yuvarlama hatası kadar küçük.
Yeni Gine'deki insanlar da Avrasya'daki insanlarla neredeyse aynı anda toprağı işlemeye başladı.
Dünyanın diğer bölgelerinde de benzer bir tablo gözlemleniyor. Farklı kültürlere, farklı çevre koşullarına sahip topluluklar, birbirinden bağımsız olarak çiftçiliği keşfetti.
Peki, bu nasıl mümkün oldu?
Çiftçiliğin tek bir yerde icat edilip yayılmış olması mantıklı olurdu. Ancak kanıtlar, bunun böyle olmadığını gösteriyor. Farklı toplulukların, farklı zamanlarda, farklı yerlerde, aynı sonuca varması, insanlık tarihinin en büyük tesadüflerinden biri olarak kabul ediliyor.''
''Buzul Çağı'nın sona ermesiyle birlikte iklimin değişmesi, bazı bitki ve hayvan türlerinin daha elverişli hale gelmesine neden olmuş olabilir'' diyen araştırmacılar, nüfusun artmasıyla birlikte, avcılık ve toplayıcılıkla elde edilen kaynakların yetersiz kalmış olabileceği, insanların bilişsel yeteneklerinin gelişmesi, bitki ve hayvanları evcilleştirme yeteneğini kazanmalarının sağlanmış olabileceğini ifade etti.
Tüm teorilerin, çiftçiliğin nasıl olup da bu kadar eşzamanlı olarak ortaya çıktığını tam olarak açıklamadığını belirten araştırmacılar, ''Bu, insanlık tarihinin hala çözülmemiş en büyük gizemlerinden biri olarak kalmaya devam ediyor'' dedi.
