Ayşegül Yaşar / Özel Haber
Mısır'ın Nil Nehri kıyılarında yetişen ve Kıptice'den batı dilşlerine giren papirüs, yazı malzemesinden teknelerin yapımına kadar bir çok alanda kullanıldı.
Eski çağlardan beri yazı malzemesi olarak kullanılan ve Mısır'ın Nil Deltası boyunca bolca yetiştiği bilinen papirüs, daha çok yazı yazmak için kullanıldığı bilinse de farklı alanlarda da değerlendirilmiş. Kaynaklara göre, eski Mısırlılar, papirüsü yalnızca yazı malzemesi olarak değil, aynı zamanda kamış tekneleri, hasırlar, ipler, sandaletler ve sepetler gibi farklı eserlerin yapımında da kullandılar.
PAPİRÜS NEDİR
Afrika'da Nil Nehri'nin kıyılarında yetişen papirüsgiller familyasından olan Papirüs, uzunluğu 3 metreye kadar ulaşabilen, kalın saplı ve çıplak gövdeli otsu bir bitkidir.
Papirüs, antik dönemde yazı malzemesi olarak kullanıldı ve bu kullanımıyla bilinen birkaç bölge daha vardı; Nil vadisinde bulunan Kush Krallığı bunlardan biriydi. Yunanlılara ve ardından Romalılara kadar yayılan kullanımı, M.S 3. yüzyıla kadar devam etti. Ancak sonrasında parşömen kağıdının yaygınlaşmasıyla papirüsün kullanımı azaldı.
KIPTİCE'DEN AVRUPA DİLLERİNE
Papirüs, Kıptice adı verilen eski Mısır dilinden türetilmiş bir kelimedir ve neredeyse tüm batı dillerinde kullanılmaktadır. Papirüs kelimesi İngilizce, Almanca, Fransızca, Rusça, İspanyolca ve İtalyanca'da "papyrus" olarak geçiyor.
İran'ın Gilan eyaletinde konuşulan Galince'de ise "papirüs" kelimesi "sigara tütünü" anlamına geliyor.
Ayrıca, İngilizce'de "paper" (kâğıt) ve Türk dilinde argo olarak kullanılan "papel" kelimesinin de bu kökten geldiği düşünülmektedir.
Bu bitkinin geçmişi, İzmir'deki neolitik döneme kadar uzanıyor. Papirüs, yazılı tarihin kökenlerinden biri olarak, çeşitli kültürlerin yaşamında önemli bir rol oynamıştır.