Milyonlarca emekli olmayı bekleyen kişi, Kasım ayında emekli olma kararı aldı. Bu karar, emeklilik zamanlaması konusunda çalışanlar arasında kafa karışıklığına yol açıyor.
EMEKLİ AYLIKLARI NASIL HESAPLANIYOR?
Emekli aylığı hesaplaması oldukça karmaşık ve birçok detayı barındırıyor. Üç farklı dönemde çalışma hayatı olan kişiler için üç farklı sistem devrede: 1999 öncesi, 1999–2008 arası ve 2008 sonrası. Bu dönemlere göre farklı hesaplama yöntemleri uygulanıyor. Emekli aylığı talebinde bulunan kişinin aylığı, talep tarihinin bulunduğu yılın başına getirilerek, Ocak ve Temmuz zamları uygulandıktan sonra hesaplanıyor.
GÜNCELLEME KATSAYISI NEDİR?
Emekliliğe hak kazanmış bir kişinin ödemiş olduğu primler üzerinden hesaplanan aylığın, talep tarihine göre güncellenmesi gerekmektedir. Bu güncelleme işlemi için kullanılan orana "güncelleme katsayısı" denir. Güncelleme katsayısı, enflasyon ve ekonomik büyüme oranlarına endeksli olarak belirlenir. 2024 yılında emekli olacaklar için bu katsayı, 2023 yılının yıllık TÜFE’si (Tüketici Fiyat Endeksi) ve büyüme oranı üzerinden hesaplanır ve bu katsayı emekli aylıklarının güncellenmesinde kullanılır.
KATSAYI NASIL BELİRLENİR?
Güncelleme katsayısı, emeklilik talebinde bulunulan yıldan bir önceki yılın enflasyon ve büyüme rakamlarına göre belirlenir. Örneğin, 2024 yılı içinde emeklilik talebinde bulunan bir kişi için 2023 yılının güncelleme katsayısı kullanılarak aylık hesaplanır. 2025 yılında talepte bulunacak kişiler için ise 2024 yılının güncelleme katsayısı dikkate alınacaktır. Bu nedenle, emeklilik tarihini doğru belirlemek, aylık miktarını doğrudan etkileyebilir.
