Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde başlayan çöküşü rüşvetin artmasıyla hızlandı.
Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluşu ve çöküşüyle ilgili arşivlerde, rüşvetin son dönemlerde bir hastalık gibi yayıldığı kaydediliyor.
Mülki idarenin ve ordu teşkilatının bozulması, ilmiye sınıfının yetersizliği, adliye, eğitim, nüfus artışı ve ekonomik yapının bozulması gibi faktörlerin, Osmanlı'nın çöküşündeki başlıca nedenler arasında gösteriliyor.
RÜŞVETİN OSMANLININ ÇÖKÜŞÜNE ETKİSİ
Osmanlı Devleti'nin tarih sahnesinden çekilmesinin ardında yatan karanlık nedenlerden biri olarak tarihçilerin hemfikir olduğu rüşvetin Osmanlı'nın ilk dönemlerinden itibaren var olduğu, zaman içinde toplumun farklı kesimlerine sıçradığı ve imparatorluğun çöküş sürecini hızlandırdığı kaydedildi.
Özellikle ekonomik zorlukların arttığı dönemlerde devlet içinde yaygınlaşan rüşvetin, çeşitli dönemlerde ciddi boyutlara ulaştığı, Devletin temel yapılarının paramparça olmasıyla birlikte, rüşvet ve yolsuzlukların toplumun geneline sirayet ettiği kaydedilirken, padişahların, adaletin sağlanması ve rüşvetin önlenmesi için çeşitli önlemler almasına rağmen, devletin çöküşüne engel olamadığı belirtiliyor.
İLK RÜŞVETİ ALAN PAŞA KİM ?
Rüşvetin 1600'lerden itibaren devletin idari ve mali sisteminin çözülmeye başlamasıyla birlikte, büyük boyutlara ulaştığı kaydedilen tarih kayıtlarında, Şemsi Ahmet Paşa'nın rüşvetle memur ataması yaptığı belirtiliyor.
İslam Ansiklopedisi'nin de çeşitli kaynaklara dayanarak verdiği bilgiye göre, Şemsi Ahmed Paşa’nın Osmanlılardan kendi hanedanı İsfendiyar oğullarının intikamını almak için imparatorluğun sonunu getirecek bir hastalığın tohumlarını atarak bizzat padişahı rüşvet almaya alıştırdığı ileri sürülüyor.
AĞIR CEZALAR DA ÇARE OLMADI
Tanzimat dönemi öncesinde rüşvet suçuna özel bir hüküm bulunmadığı, İslam Hukuku ilkelerinin uygulandığı, ancak, ''Örfi Hukuk'' adı verilen ayrı bir kategori ve padişahların koyduğu kanunnamelerin de olduğu belirtilerek, şu ifadelere yer veriliyor:
''Osmanlı'da yaşanan yolsuzluklar, sadece tarihi bir olgu olmanın ötesine geçti; Cumhuriyet dönemine de damgasını vurdu. Siyasal partilerin yolsuzluk iddiaları, zaman zaman gündemi etkiledi ve bazı davalarda siyasi figürlerin de adları geçti.
Osmanlı'nın çöküşünde etkili bir faktör olan yolsuzluk ve rüşvet, toplumun genelini derinden etkiledi. Devletin son yıllarında, sosyal, ekonomik ve askeri yapıların çökmesiyle birlikte rüşvet ve yolsuzluklar, her kesime yayıldı. Artık rüşvetin alenileştiği bir dönemde birçok makam, rüşvetle satıldı. Devlet yöneticileri, rüşveti zaman zaman görmezden geldi, ancak bazen ağır cezalar verdi. Sonuç olarak, rüşvet, devletin yıkılışına kadar çaresiz bir hastalık olarak sürdü.''
OSMANLI 624 YIL HÜKÜM SÜRDÜ
Oğuzların Kayı boyundan gelen Osmanlılar, Ertuğrul Gazi vefat edinceye kadar Bizanslılar ile savaşarak Selçuklulara hizmet etti. Ertuğrul Gazi'nin ölümünün ardından aşiretin idaresini üstlenen Osman Bey, bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı Beyliği'ni kurdu. Beylik daha sonraki yıllarda gelişerek imparatorluk haline geldi.
Osmanlığı İmparatorluğu, 1299-1923 yılları arasında dünyanın en güçlü imparatorluğu haline geldi ve 624 yıl boyunca hüküm sürdü.
