Bilim insanları Samanyolunda, heryıl kaçyıldızın doğup, öldüğünü araştırdı
Gözlerinizi gece gökyüzüne kaldırdığınızda, eski Yunanlıların ve ilk avcı-toplayıcıların da gördüğü takımyıldızları görürsünüz. Ancak, bu görüntü sabit değildir.
Samanyolu'nda sürekli yeni yıldızlar doğar ve diğerleri ölür. Bu döngü, evrenin dinamik yapısını gözler önüne serer.
Yaklaşık 5 milyar yıl sonra, kendi güneşimizin de bu döngüdeki yerini alacağını bilmek, bu süreci daha da ilginç kılıyor.
Peki, galaksimizde yıldızlar ne kadar hızlı ölür?
Dünya Dışı Zeka Araştırması (SETI) Enstitüsü'nden araştırma bilimcisi James De Buizer'a göre, bu soru göründüğünden daha karmaşık.
Öncelikle, bir yıldızın ölmesi ne anlama geliyor? Yıldızlar, çekirdeklerinde hidrojeni helyuma dönüştüren nükleer füzyonla desteklenen devasa sıcak gaz toplarıdır. Nükleer füzyon durduğunda, yıldızlar ölür ve bu iki ana şekilde gerçekleşir.
SESSİZ ÇÖKÜŞ
Düşük kütleli yıldızlar için nükleer füzyon, çekirdeklerindeki hidrojenin tamamı helyuma dönüştüğünde sona erer.
Isı ve füzyonun dış basıncı olmadan, yıldız kendi üzerine çöker. Bu çöküş sırasında çekirdekteki baskı o kadar yoğun hale gelir ki kalan helyum karbona dönüşmeye başlar ve enerji açığa çıkar.
Yıldızın dış atmosferi şişer ve kırmızımsı bir renk alarak kırmızı dev haline gelir.
Sonunda, bu kabarık atmosferi bırakarak geride beyaz cüce olarak bilinen yoğun bir nesne bırakır.
De Buizer, Samanyolu'ndaki yıldızların yaklaşık yüzde 97'sinin beyaz cüceye dönüşeceğini belirtiyor.
GÜNEŞİN 8 KATINDAN FAZLA YILDIZLAR VAR
Güneşin kütlesinin sekiz veya daha fazla katı olan yıldızlar için ölüm süreci daha dramatiktir.
Live Sience'de yer alan araştırmaya göre, bu devasa yıldızlar, Samanyolu'nun yıldızlarının yalnızca yüzde 3'ünü oluşturur, ancak etkileri büyük olur.
Bu tür yıldızlar, çekirdeklerinde giderek daha ağır elementleri birleştirir ve sonunda o kadar büyük hale gelirler ki yerçekimine karşı dayanamazlar.
Süpernova adı verilen devasa bir patlama meydana gelir. Patlama sonrası, yıldızın çekirdeği ya nötron yıldızı ya da kara delik olarak yaşamını sürdürür.