Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan 'İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik' Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelik, mülkiyeti gerçek ve tüzel kişilerin ve üst üste iki yıl boyunca işlenmeyen tarım arazilerinin, Tarım ve Orman Bakanlığınca tarımsal amaçlı ve sezonluk olarak kiraya verilmesine ilişik işlemleri kapsıyor.
Art arda iki yıl işlenmeyen tarım arazileri, arazinin niteliğinin değiştirilmemesi ve kiralayan tarafınca tarımsal üretim amaçlı kullanılması şartıyla Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sezonluk süreyle kiraya verilecek.
Arazi Tespit Komisyonu oluşturulacak
Kiraya verilecek tarımsal arazilerin tespitinin yapılması için il ya da ilçe müdürlüğü bünyesince 'Arazi Tespit Komisyonu' oluşturulacak ve komisyon, il müdürlüğünde il müdür yardımcısı veya şube müdürü, ilçe müdürlüğünde ilçe müdürü başkanlığında toplanacak. Komisyon, başkan dahil toplam beş asil iki yedek üyeden oluşacak.
İşlenmeyen arazilerin tespiti için içinde bulunulan yılın 1 Eylül tarihi ve bölgesel hasat dönemi göz önüne alınacak ve en geç takip eden yılın 31 Ağustos tarihine kadarki süre dikkate alınacak. Arazi Tespit Komisyonu tarafından yapılan kontrol sürecinin tamamlandıktan sonra, ekonomik bütünlüğü sağlayan parseller ve ekonomik bütünlük kapsamı dışında kaldığı halde Arazi Tespit Komisyonunca ekonomik tarımsal üretim yapılacağı değerlendirilen parseller tespit edilecek.
Arazilerin belirlenmesi
Tarım arazileri arasında dikili ve örtü altı araziler kiralama işlemleri kapsamına alınmayacak. Arazi sınıfı, parsel büyüklüğü ve verimlilik durumu tarımsal üretim için ekonomik bulunmayan arazilerin bu durumu tutanak altına alınmak sureti ile o yılki kiralama işlemlerine dahil olmamasına karar verilebilecek. Tarım arazisinin bir kısmında işlenmeyen bölgenin tespit edilmesi durumunda bu kısımlar işlenmeyen tarım arazisi kapsamında değerlendirilebilecek.
Kira bedeli ve kiralama işlemleri
Kira bedeli, Komisyon tarafından takdir edilen rayiç kira bedelinden düşük olamayacak ve komisyon, kesinleşen kiralanacak tarım arazileri listesini, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde yedi gün süre ile ilan edecek.
İlan edilen tarım arazilerini kiralamak isteyenler, tarım arazisi kiralama talep formunu eksiksiz olarak doldurarak ilan süresi içerisinde il müdürlüğüne başvuru yapabilecek. Kiralama başvuruları aynı zamanda Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de gerçekleştirilebilecek.
Arazi kiralamaları için öncelik aynı bölgede ikameti olanlara verilecek. Öncelikli gruplar arasında sivil toplum kuruluşları ve meslek odaları da bulunuyor. Öncelikli gruplardan birden fazla istekli çıkması halinde en yüksek teklifi verene, öncelikli gruplardan istekli çıkmaması halinde ise diğer isteklilerden en yüksek teklifi verene kiralama yapılacak.
Arazinin teslimatı ve kiracının yükümlülükleri
Kiraya verilecek tarım arazisi, sözleşme tarihinden itibaren on beş gün içinde arazi teslim tutanağı ile birlikte kiracısına teslim edilecek. Kiralanan tarım arazileri Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenen kayıt sistemlerine kaydedilecek ve kiracılar bu arazilerle ilgili tarımsal desteklerden yararlandırılacak.
Kira bedeli arazi sahibine ödenecek. Arazi maliklerine veya hak sahiplerine ulaşılamaması halinde, kira bedelleri Bakanlıkça belirlenecek bir kamu bankasında araziye özgülenerek açılacak üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılacak. Mülkiyeti ihtilaflı tarım arazilerinde ihtilafın giderilmesi halinde biriken kira geliri ve ferileri hak sahiplerine payları oranında dağıtılacak.
Kiracı, kiraladığı tarım arazisini Yönetmeliğe ve kira sözleşmesine aykırı kullanması durumunda, arazi maliklerinin haklarının saklı kalması kaydıyla, takip eden yılda bu Yönetmelik kapsamında yapılacak kiralamalara teklif veremeyecek.
Tarım arazilerinin rayiç kira bedelinin tespitinde emsal olarak kullanılmak üzere, kiralanacak tarım arazisi ile benzer özellikte ve aynı yerleşim yerinde bulunan en az üç adet kiralanmış tarım arazisi tespit edilecek.
Emsal olarak kullanılacak tarım arazisinin belirlenmesinde akrabalar ve hissedarlar arası kiralama, sosyal nedenlerle kiralamalar gibi özel amacı olan kiralama bedellerinin piyasa koşullarını temsil kabiliyetlerine dikkat edilecek.
