İRFAN GÖZEN
Osmanlı İmparatorluğu'nun ihtişamlı saray mutfağından günümüze ulaşan lezzetler, tarih boyunca merak uyandırmaya devam ediyor. Bu lezzetlerden biri de Diyarbakır'dan İstanbul'a giden aşçıların yaptığı lezzet.
İstanbul At Meydanı’ndaki İbrahim Paşa Sarayı’nda 1539 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın şehzadeleri Şah Beyazid ve Cihangir'in sünnet şöleninde ikram edilecek yemeklerle ilgili Diyarbakır'dan da aşçılar gönderilir.
Şölene gelen misafirler için Diyarbakırlı aşçılar tarafından ilk kez sumaklı ayva dolması yapılır.
Çeşitli kaynaklarda yer alan bilgilere göre, Diyarbakırlı aşçılarca hazırlanan sumaklı ayva dolması davetlilerce beğenilir.
BİR ZİYAFETİN BAŞLANGICI
Şölenin görkemli sofralarında sunulan bu eşsiz lezzet, o dönemden itibaren saray mutfağının vazgeçilmezleri arasında yerini aldı.
Sumaklı ayva dolması, tatlı ve tuzlunun mükemmel uyumunu yansıtmasıyla dikkati çekiyor. Ayvanın hafif ekşimsi tadı, sumakla birleşince ortaya adeta bir lezzet şöleni çıkıyor.
DİYARBAKIRLI AŞÇILARIN SIRRI
Bu lezzetin sırrı, Diyarbakırlı aşçıların maharetli ellerinde saklı. Onların özenle seçtikleri malzemeler ve ustalıkla uyguladıkları pişirme teknikleri, sumaklı ayva dolmasını diğer dolmalardan ayırıyor.
Sumaklı ayva dolması, özellikle kış aylarında, sofralara sıcaklık ve lezzet katıyor.
SUMAKLU AYVA DOLMASININ SIRLARI
Malzeme Seçimi: Dolmanın lezzeti, kullanılan malzemelerin kalitesine bağlıdır. Özellikle ayvaların taze ve sulu olması önemlidir.
İç Harcın Hazırlanışı: İç harcın hazırlanışında, pirinç, kıyma, soğan, baharatlar ve sumak gibi malzemeler kullanılır. Bu malzemelerin uyumu, dolmanın lezzetini belirler.
Pişirme Tekniği: Dolmanın pişirme süresi ve tekniği de önemlidir. Ayvaların yumuşak, iç harcın ise iyi pişmiş olması gerekir.
SUMAKLI AYVA DOLMASI NASIL YAPILIR?
Ayvaların içleri oyulur ve limonlu suda bekletilir. Kıyma, pirinç, soğan ve baharatlar kavrulur. Sumak eklenir ve iç harç hazırlanır. Ayvaların içi doldurulur ve tencereye dizilir. Üzerine su eklenir ve kısık ateşte pişirilir.
BİR LEZZET MİRASI
Sumaklı ayva dolması, sadece bir yemek değil, aynı zamanda bir lezzet mirasıdır. Osmanlı saray mutfağının zenginliğini ve Diyarbakırlı aşçıların ustalığını yansıtan bu eşsiz lezzet, günümüzde çoğu kişi tarafından bilinmiyor.
