Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ağustos ayında elmada, üretici ile market arasındaki fiyat farkının yüzde 450 olduğunu söyledi.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ağustos ayı üretici ile market arasındaki fiyat değişimlerini, bu değişimlerin nedenlerini, açıklanan mısır fiyatına üreticilerimizin tepkisini, aylık ve yıllık girdi fiyatlarındaki değişimlerini yaptığı görüntülü basın açıklamasıyla değerlendirdi.

YÜZDE 450'LİK FARK

Ağustos ayında elmadaki fiyat farkının yüzde 437,8 ile kuru üzüm, yüzde 325,6 ile havuç, yüzde 312 ile kuru soğan, yüzde 218,6 ile kuru incir, yüzde 200,6 maydanozun takip ettiğini belirten Bayraktar, elma 5,5, kuru üzüm 5,4, havuç 4,3, kuru soğan 4,1, kuru incir 3,2, maydanozun 3 kat fazlaya satıldığını bildirdi.

Bayraktar, ''üreticide 5 lira olan elma 27 lira 50 kuruşa, 25 lira olan kuru üzüm 134 lira 46 kuruşa, 6 lira olan havuç 25 lira 54 kuruşa, 3 lira 70 kuruş olan kuru soğan 15 lira 24 kuruşa, 55 lira olan kuru incir 175 lira 22 kuruşa, 3 lira 63 kuruş olan maydanoz 10 lira 91 kuruşa markette satılıyor'' dedi.

MISIR ÜRETİCİSİ MAĞDUR

TZOB Genel Başkanı Bayraktar, geçtiğimiz günlerde açıklanan mısır fiyatı konusunda ise şöyle değerlendirmelerde bulundu:

''75 ilimizde mısır üretimi yapan üreticilerimiz kilogram başına 6 lira olarak açıklanan mısır fiyatından memnun kalmadı. Geçen yıl kilogram başına 5 lira 70 kuruş olan mısır fiyatının, bu yıl yüzde 5,3 artışla 6 bin lira açıklanması, fiyatın üreticilerimizin maliyetinin altında kalmasına neden oldu. Mısır fiyatı çiftçi için hayal kırıklığı yaşattı. Telefonlarımız susmuyor, sosyal medyada çiftçilerimiz Ziraat Odalarımıza da baskı yapıyor. 

29 Ağustos 2023 tarihi itibariyle Akdeniz Bölgesinde yüzde 14 nem oranı olan mısırda fiyatlar kilogram başına 5 lira 10 kuruş ve 5 lira 20 kuruş arasında değişiyor. Mısır hasadının tüm bölgelerde yoğunlaşmasıyla fiyatların daha da gerilemesinden endişe ediliyor.

Üretimin her geçen gün zorlaştığı bu dönemde üreticilerimiz gereğini yaptı. Mısırını üretti hatta rekor seviyeye çıkardı. Üretimin artması sevindirici olmakla birlikte, artan üretimin bin bir emekle üretim yapan çiftçilerimizin refahına da yansıması önemlidir. Bu nedenle açıklanan mısır alım fiyatı yeniden değerlendirilerek artırılmalı, son 6 yıldır değişmeyen kilogram başına 3 kuruş olarak uygulanan mısır primi üreticilerimizin gelirini koruyacak seviyeye çıkarılmalıdır.''

GÜBRE VE MAZOTTAKİ ARTIŞLAR DEVAM EDİYOR

“Bayraktar, gübre ve mazot fiyatlarındaki artışın devam ettiğini, yeni üretim sezonuna hazırlanan üreticilerin endişesinin sürdüğünü kaydederek, şöyle devam etti:

''Mazotta son yapılan fahiş fiyat artışından sonra ağustos ayında düşük de olsa bu fiyat artışları devam etti. Gübre fiyatları ise son üç aydır devamlı bir artış gösteriyor. Gübrede geçen ay oluşan yüzde 33’e varan artışın ardından, ağustosta geçen aya göre yüzde 16’yı geçen artışlar görüldü. 

Kışlık ekim dönemine kısa bir süre kala artan gübre ve mazot fiyatları karşısında üreticilerimiz bu girdileri karşılayabilmek için hasat mevsiminde gelirlerinin artmasını bekliyor. Üreticilerimizin mağdur olmaması, üretime darbe vurulmaması için ürün satış gelirlerinin yeterli olmasının yanında, mazot, gübre başta olmak üzere tüm girdi fiyatlarının makul seviyelerde tutulması ve mazot ve gübre desteklerinin artırılarak bir an önce üreticiye ulaştırılması gerekiyor.''

Seçilmiş Ürünlerde 29 Ağustos Ayı Üretici, Hal, Pazar ve Market Fiyatları (TL/kg)

ÜRÜNLER

Fiyat (TL/kg)

Fiyat Farkı (Yüzde)

Üretici

Hal

Pazar

Market

Hal/Üretici

Pazar/Üretici

Market/Üretici

Elma

5,00

17,80

21,67

27,50

256,00

333,33

450,0

Kuru Üzüm

25,00

100,00

134,46

300,00

437,8

Havuç

6,00

14,25

25,00

25,54

137,50

316,67

325,6

Kuru Soğan

3,70

10,31

13,50

15,24

178,70

264,86

312,0

Kuru İncir

55,00

170,00

175,22

209,09

218,6

Maydanoz (adet)

3,63

5,95

8,17

10,91

63,91

124,98

200,6

Marul (adet)

9,40

14,70

18,67

24,56

56,38

98,58

161,2

Limon

8,00

10,75

15,67

19,47

34,38

95,83

143,3

Kırmızı Mercimek

17,22

24,00

30,00

41,61

39,37

74,22

141,6

Kuru Fasulye

24,00

35,00

50,00

57,42

45,83

108,33

139,3

Sivri Biber

13,30

16,90

23,17

30,24

27,07

74,19

127,3

Nohut

19,75

33,00

40,00

44,74

67,09

102,53

126,5

Patlıcan

10,25

13,70

18,50

22,48

33,66

80,49

119,3

Kabak

9,25

13,40

16,33

19,86

44,86

76,58

114,7

Salatalık

7,70

11,15

14,67

16,25

44,81

90,48

111,0

Domates

12,50

16,80

19,67

25,24

34,40

57,33

102,0

Pirinç

23,70

35,00

42,50

46,59

47,68

79,32

96,6

Yeşil Soğan (demet)

9,20

14,40

15,17

17,52

56,52

64,86

90,5

Yeşil Mercimek

25,00

26,00

45,00

45,85

4,00

80,00

83,4

Kuzu Eti

200,43

363,33

81,3

Patates

10,83

13,10

15,83

18,64

20,96

46,20

72,1

Kuru Kayısı

135,00

250,00

226,64

85,19

67,9

Yeşil Fasulye

31,00

31,17

49,00

51,21

0,54

58,06

65,2

Fındık (iç)

160,00

235,00

240,23

46,88

50,1

Dana Eti

232,92

348,02

49,4

Şeftali

21,33

21,75

28

30,74

1,97

31,27

44,1

Antep Fıstığı

260,00

350,00

369,30

34,62

42,0

Yumurta

2,33

3,00

3,19

28,76

36,9

Zeytinyağı

168,12

182,92

8,8

Beyaz peynir

169,16

Kaşar peyniri

214,21

Yoğurt

38,04

Tereyağı

231,99

Mısırözü yağı

58,69

Ayçiçek yağı

49,05

Tavuk Eti

68,06

Toz şeker

30,76

MARKET

Ay Sonu Market Fiyatı (TL/kg)

Değişim (Yüzde)

ÜRÜNLER

28 Temmuz 2023

29 Ağustos 2023

28 Temmuz 2023/29 Ağustos 2023

Kuru Üzüm

92,15

134,46

45,9

Maydanoz (adet)

7,95

10,91

37,3

Yeşil Fasulye

40,31

51,21

27,0

Kuru Kayısı

181,96

226,64

24,6

Marul (adet)

20,93

24,56

17,3

Yeşil Mercimek

40,10

45,85

14,4

Fındık (iç)

214,15

240,23

12,2

Elma

24,53

27,50

12,1

Kuru İncir

156,97

175,22

11,6

Tereyağı

209,77

231,99

10,6

Domates

22,86

25,24

10,4

Zeytinyağı

166,10

182,92

10,1

Mısırözü yağı

53,82

58,69

9,1

Pirinç

42,81

46,59

8,8

Tavuk Eti

63,03

68,06

8,0

Kaşar peyniri

198,43

214,21

8,0

Yeşil Soğan (demet)

16,27

17,52

7,7

Beyaz peynir

158,44

169,16

6,8

Kuru Fasulye

53,85

57,42

6,6

Yoğurt

35,72

38,04

6,5

Ayçiçek yağı

46,16

49,05

6,2

Antep Fıstığı

349,95

369,30

5,5

Kabak

19,03

19,86

4,4

Toz şeker

29,74

30,76

3,4

Kırmızı Mercimek

40,24

41,61

3,4

Patates

18,22

18,64

2,3

Kuzu Eti

356,69

363,33

1,9

Yumurta

3,15

3,19

1,3

Patlıcan

22,50

22,48

-0,1

Dana Eti

348,35

348,02

-0,1

Nohut

45,18

44,74

-1,0

Limon

19,94

19,47

-2,4

Şeftali

33,61

30,74

-8,5

Salatalık

18,74

16,25

-13,3

Sivri Biber

35,14

30,24

-14,0

Kuru Soğan

18,38

15,24

-17,1

Havuç

31,97

25,54

-20,1

ÜRETİCİ

Ay Sonu Üretici Fiyatı (TL/kg)

Değişim (Yüzde)

ÜRÜNLER

28 Temmuz 2023

29 Ağustos 2023

28 Temmuz 2023/29 Ağustos 2023

Domates

8,50

12,50

47,1

Yeşil Soğan (demet)

6,50

9,20

41,5

Maydanoz (adet)

2,66

3,63

36,3

Marul (adet)

7,17

9,40

31,2

Yeşil Fasulye

24,17

31,00

28,3

Fındık (iç)

130,00

160,00

23,1

Limon

7,00

8,00

14,3

Patates

9,58

10,83

13,0

Antep Fıstığı

230,00

260,00

13,0

Kırmızı Mercimek

15,43

17,22

11,6

Şeftali

19,5

21,33

9,4

Yeşil Mercimek

23,57

25,00

6,1

Yumurta

2,21

2,33

5,4

Zeytinyağı

159,68

168,12

5,3

Dana Eti

232,29

232,92

0,3

Elma

5,00

5,00

0,0

Kuru Fasulye

24,00

24,00

0,0

Nohut

19,75

19,75

0,0

Pirinç

23,70

23,70

0,0

Kuru Üzüm

25,00

25,00

0,0

Kuru İncir

55,00

55,00

0,0

Salatalık

7,75

7,70

-0,6

Kuru Kayısı

140,00

135,00

-3,6

Kuzu Eti

208,38

200,43

-3,8

Patlıcan

10,83

10,25

-5,4

Kabak

10,25

9,25

-9,8

Sivri Biber

15,75

13,30

-15,6

Havuç

10,00

6,00

-40,0

Kuru Soğan

6,50

3,70

-43,1

GİRDİ FİYATLARI

28 Ağustos

2022

27 Temmuz

 2023

28 Ağustos

2023

Temmuz

 2023-

Ağustos 2023

Değişim (%)

Ağustos 2023-

Ağustos 2022

Değişim (%)

Gübreler (TL/Ton)

A.Sülfat %21

                   7.000

             6.350

                      7.210

13,5

3,0

A.Nitrat %26

                   7.300

                   8.526

                      8.837

3,7

21,1

ÜRE

                 13.800

                 13.723

                    15.034

9,6

8,9

DAP

                 18.400

                 17.915

                    20.559

14,8

11,7

20.20.0

                 11.800

                 11.982

                    13.921

16,2

18,0

Mazot (TL/Litre)

26,91

36,89

38,41

4,1

42,7

Yemler

Besi yemi (TL/ton)

6.405

7.982

8.116

1,7

26,7

Süt yemi (TL/ton)

6.839

8.578

8.725

1,7

27,6

Zirai ilaçlar

Deltametrin EC 25g/L)

350

500

500

0,0

42,9

Elektrik (krş/kwh)

207,95

 214,33

214,33

0,0

3,1

Editör: NAZMİ KAHRAMAN