(Özgür Ayaydın)
Diyarbakır’da 1972 yılında yapımına başlanan Sümerbank Holding A.Ş Diyarbakır Pamuklu Sanayi İşletmesi (İplik Fabrikası) bugünkü Forum AVM’nin yerinde 1977 yılında üretime başladı.
Yaklaşık 300 kişinin çalıştığı, yan sektörlerle 500 kişiye istihdam sağlayan ve şehir merkezine 8 kilometre uzaklıkta olan fabrikaya ulaşımın zorluğu dolayısıyla bazı işçiler, işyerinin hemen yanındaki hazine arazisine ev yapıp yerleşti.
Ardından zamanla gelişen bölgeye köyden göç edenlerin yerleşmesi ve 1990’lı yıllarda açılan Tekel Tütün ve Yaprak Fabrikası çalışanlarının da dahil olmasıyla işçilerin yaşadığı mahalle haline geldi.
Fabrika çalışanları gitti inşaat ve tarım işçiler geldi
2000'li yılların başında iplik ve tekel fabrikaların kapatılması ve şehrin büyümesi sonucu sakinlerinin büyük kısmı değişen mahalle şimdilerde ise köyden göç etmek zorunda kalıp kentte inşaat, tarım ve gündelik işlerde çalışanlar ile çocukları İstanbul'da işçi olan ailelerine ev sahipliği yapıyor.
Kentsel Dönüşüm Projesi uygulaması amacıyla satışı kararı aldı
Diyarbakır Büyükşehir Belediye Meclisi, söz konusu mahalleyi 21 Nisan 2022 tarihli kararı ile ''Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı'' olarak ilan etti.
Ardından söz konusu yerdeki yapıların deprem riskine karşı vatandaşın can güvenliğini sağlamak amacıyla yenilenmesi, yaşam kalitesi ve fiziksel çevrenin iyileştirilmesi için gerçekleştirilecek olan Kentsel Dönüşüm Projesi uygulaması amacıyla satışı kararı aldı. Ardından ihalesi Eylül 2022'de yapılsa da satış gerçekleşmedi. Farklı zamanlarda 2 ve 3. satış ihalesinin ardından Yenişehir Belediyesi'nce 20 Temmuz 2023 gün 4. ihalesi yapılan 90 dönüm büyüklüğe sahip Fabrika Mahallesi muhammen bedeli olan 90 milyon 613 bin 174 lira fiyatla Mehmet Şirin Kılıç’a satıldı.
Ancak ihale evrak eksikliği ve bazı maddelerin yerine getirilmediği gerekçesiyle iptal edildi.
Böylece söz konusu mahallenin satışı 10 ayda 4 kez ihaleye çıkmış olmasına rağmen gerçekleşmedi.
TMMOB dava açtı
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB), arsanın gerçek değerinin 350 milyon lira olduğu gerekçesiyle satış iptali için açtığı dava sürerken, mahalle sakinlerinin oluşturduğu komisyon ve arsayı satın alacaklar arasındaki uzlaşmada detayı da ortaya çıktı.
Mahalle sakinlerine 2+1 ve 3+1 konut verilecek
Buna göre, söz konusu 90 dönümlük arsanın 50 dönümüne yaklaşık 720 konut inşa edilecek, kalan 40 dönümde ise içerisinde okul, cami, oyun ve yeşil alan ile sağlık ocağının bulunacağı sosyal donatılar yer alacak.
Mevcut mahalledeki 330 hak sahibine evi 150 bin liranın üzerinde yer alanlara 3+1, bu rakamın altında kalanlara ise 2+1 konut verilecek.
330 aileden 250'si kabul etti
Fabrika Mahallesi Muhtarı Ercan Eringin, Yenişehir Belediyesi ile mahalle sakinlerinden oluşan komisyonun 8 aylık görüşme sonucunda uzlaşmaya vardığını söyledi.
Komisyonun aldığı kararların ise 330 aileden 250'sinin kabul ettiğini aktaran Eringin, mahalle sakinleri ile firma arasındaki protokol tamamlandıktan sonra satış ihalesinin yeniden yapılacağını vurguladı.
Yaklaşık 350 milyon TL tutarındaki arsayı belediyenin düşük fiyatla satışa sunmasının tek nedenin mahalleliye fayda sağlamak olduğunu dile getiren Eringin, şöyle konuştu:
''Yakın zamanda 5. ihalenin yapılıp sürecin tamamlanacağını düşünüyoruz. Hakkından fazlasını almaya çalışan bir kaç kişi itiraz etti, Ancak çoğunluğun kararı önemli. Yenişehir Belediyesi, mahalle sakinlerinin haklarının korunmasına özen gösteriyor. Bu proje sayesinde mahalle çarpık kentleşmeden kurtulup modern görünüme kavuşacak. Proje, mahalle sakinlerine ve ilçeye katkı sunacak.''