Meral Özdemir
BBC'nin 2023 yılı dünyanın en ilham veren ve etkili 100 kadın listesi açıklandı. Listede Türkiye'den bir çok icadıyla tanınan bilim kadını Canan Dağdeviren de yer aldı. Dağdeviren, "elektronik sütyen" buluşuyla bilim dünyasında heyecan yaratmıştı.
BBC'nin geleneksel hale gelen ve merakla beklenen dünyanın en ilham veren ve etkili 100 kadını listesini açıkladı. Etkileyici hikayeleri ve başarılarıyla ilham olan kadınların öne çıktığı bu yıl ki listede Dağdeviren'in yanı sıra Amal Clooney, Barbie filminin yıldızı America Ferrera, eski ABD First Lady'si Michelle Obama ve yapay zeka (AI) uzmanı Timnit Gebru gibi isimler yer alıyor.
HASTA TEYZESİNİN BAŞUCUNDA BEKLERKEN
Halen dünyanın en önemli üniversitelerinden ABD'deki Massachusetts Institute of Technology (MIT) bünyesinde çalışan Doçent Dr. Canan Dağdeviren, meme kanserinin ultrasonla erken teşhisini sağlayan ve bunu kolaylaştıran elektronik sütyen geliştirmeyi başarmıştı. Dağdeviren'i buluşuna götüren olay ise teyzesinin hastalığı oldu.
Canan Dağdeviren, hasta teyzesinin baş ucunda beklediği sürede buluşunun kaba çizimlerini tamamladı. Sütyen içine yerleştirilebilecek ve yüksek meme kanseri riski taşıyan bireylerin daha sık taranabilmesini sağlayacak cihaz böylece ortaya çıkmış oldu. Dağdeviren'in geliştirdiği teknolojinin erken evre tanıyla milyonlarca insanın hayatının kurtarılmasına umut ışığı oldu.
Dağdeviren proje için ilhamını, 49 yaşında ileri evre meme kanseri teşhisi konulan ve 6 ay sonra hayatını kaybeden teyzesi Fatma Çalışkanoğlu’ndan aldığını söylemişti.
SOSYAL MEDYA HESABINDAN DUYURDU
Daha önceki buluşlarıyla da adından söz ettiren ve bilim dünyasında ilgiyle izlenen Dağdeviren, sosyal medya hesabından, BBC'nin 11.sini düzenlediği ve dünyanın dört bir yanından seçilen 100 ilham verici etkili kadın listesinde bulunmaktan dolayı mutlu olduğunu belirterek, "BBC'nin duzenledigi, 100 ilham verici ve etkili kadin listesine secilmis olmaktan, Cumhuriyet'in 100. yılında Türkiye Cumhuriyeti'ni temsil ederek "Biz de varız!" diyebilmekten dolayı cok mutluyum. Medikal cihaz buluslarım dünya kadınlarına ve onları sevenlerine armağan olsun!" şeklinde duygularını paylaştı.
GENÇ MUCİT, CANAN DAĞDEVİREN KİMDİR
Canan Dağdeviren, 1985 yılında İstanbul'da doğdu. İlk ve orta eğitimini Kocaeli'de tamamladı. 2007’de Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği bölümünden mezun oldu.
Sabancı Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği programındaki yüksek lisans eğitimini 2009'da tamamladı. Aynı yıl Fulbright bursu kazanarak UIUC'da Malzeme Bilimi ve Mühendisliği bölümünde doktora eğitimine başladı. Bu süreçte esnek ve katlanabilir, deri üstüne yapıştırılabilir veya giyilebilir elektronik aletler üzerine çalışmalar yaptı.
Doktora derecesini Aralık 2014’te aldı. Medikal teknoloji alanında çalışarak pilsiz çalışan giyilebilir bir kalp çipi (PZT MEH) ve cilt kanserini teşhis eden bir cihaz geliştirdi. Forbes'in 30 Yaş Altı Bilim İnsanı listesinde de yer aldı. Halen dünyanın en önemli üniversitelerinden ABD'deki Massachusetts Institute of Technology (MIT) bünyesinde çalışmalarını sürdürüyor.