Diyarbakır'ın Ergani ilçesinden çıkan ailenin çocuğu olan Ali Seydo, dünyaca bilinen ilk Kürt diplomat oldu.
Diyarbakır, yaşamın 9 bin yıl süresince kesintiye uğramadan devam ettiği ender kentlerden biri. Diyarbakır'dan tarih boyunca, aralarında dünyaca tanınan bir çok bilim, siyaset, kültür ve sanat insanı yetişti.
İLK ÜNİVERSİTELİ
Diyarbakır'ın Ergani İlçesine bağlı Çimlihöyük (Lexerî) köyünden Dudikan aşiretine mensup Ali Seydo'nun dedesi 1880 yılında Ürdün'ün Belka ilinin merkezi Es Salt kentine Osmanlı Kaymakamı olarak atanır.
Molla Gorani, ''El-Gorani'' ve ''El-Kurdi'' olarak da bilinen ailenin çocuğu olan Ali Seydo, 1908 ylında Ürdün'ün Es Salt ilçesinde dünyaya geldi.
Öğrenimini burada yapan Ali Seydo, 1928 yılında Beyrut Amerikan Üniversitesi İktisat ve Siyaset bölümü'nü okudu.
Seydo, üniversiteyi bitiren ilk Kürt ve Ürdünlü olarak kayıtlara geçti.
TÜRKİYE, ARABİSTAN, YEMEN VE SURİYE'DE BÜYÜKELÇİLİK YAPTI
Seydo, yaklaşık yirmi yıl Ürdün'ün Başkenti Amman, Es Salt, Kerek ve İrbid gibi yerlerde öğretmenlik ve yöneticilik yapmanın yanı sıra bu görevlere ek olarak sekreterlik ve kaymakamlık da yaptı.
Ali Seydo, Türkiye, Suudi Arabistan, Suriye ve Yemen'de Ürdün Büyükelçisi olarak da görev yaptı.
KÜRT DİLİ ÜZERİNE ÇALIŞMALAR
Kürt dili, edebiyatı ve kültürü üzerine makaleler ve kitaplar yazan Seydo, El Kamûsu'l-Kürdî el-Hadis adlı Arapça-Kürtçe sözlüğü yazdı.
El Seydo'nun Kürt dili, edebiyatı ve kültürü üzerine makaleler ve kitaplar yazdı.
''AMED'E BAĞLI DEŞTA GEWRANİLİYİZ''
Tarihçi, dilbilimci ve diplomat olan Ali Seydo'nun resmiyetteki tam adı ''Ali Seydo El-Gewrani El Kürdi'' olarak geçiyor.
Seydo bir açıklamasında kimliğiyle ilgili şu açıklamayı yapmıştı:
''Benim ismim Ali Seydo Ali Gewrani Kurdidir. Aşiretimizin adı Dudikandır. Amed ile Ergani arasında bulunan Deşta Gewraniliyiz.''
Ali Seydo Ali Gewrani Kurdi, 1992 yılında 84 yaşında Amman'da yaşamını yitirdi.
KAYNAK: Van 100. Yıl Üniveresitesi Arş. Gör. Dr. Mustafa Acar
