Diyarbakır’ın Kulp (Pasur) ilçesinde bulunan tarihi Taşköprü, yol çalışmalarında dinamit ile hasar görünce 42 milyon liraya restore edildikten sonra suya gömülecek.
Kulp ilçesinde bulunan ve özellikle hafta sonları çevre il ve ilçelerden piknik yapmak için gelenlerin gözde mekanı olan Geliyê Godernê kanyonunda yapılacak olan baraj ve yeni köprü çalışmaları tarihi Taşköprü’ye Ocak ayında zarar vermişti.
Yol ve viyadük çalışmalarında dinamit kullanması nedeniyle tarihi köprüde hasar meydana gelmişti. Kulp ilçesini Silvan ve Hazro ilçelerine bağlayan tarihi köprüde patlayıcı nedeniyle hasar meydana gelince Ocak ayında trafiğe kapatılmıştı.
Diyarbakır’da, yapımına 2012 yılında başlanan Silvan Barajı’nın enerji ve sulamaya büyük katkısı olacağı ifade edilse de diğer taraftan doğaya ve kültürel yapılara büyük zarar vereceği tartışma konusu olmuştu.
42 MİLYONA RESTORE EDİLECEK, SONRA SUYA GÖMÜLECEK
Kulp ilçesindeki Geliyê Godernê kanyonunda bulunan tarihi Taşköprü’nün, çevresinde kullanılan patlayıcılar nedeniyle gördüğü hasardan dolayı restore edilmesi kararlaştırıldı. DSİ tarafından finansmanı sağlanan ve Kara Yolları Genel Müdürlüğünce yapılan ihalede 42 milyona bir firmaya ihale verildi.
İhale ile birlikte tarihi Taşköprü, suyun altında sağlam kalacak şekilde restorasyonu yapılacak. Bu işlemlerin ardından Silvan baraj göletindeki su tutulmaya başlanması ile tarihi Taşköprü sular altında kalacak.
II. ABDÜLHAMİT DÖNEMİNDE YAPILDI
Adını bulunduğu köyün isminden alan Sarum Çayı üzerindeki Taşköprü, özellikle hafta sonları çevre il ve ilçelerden piknik yapmak için gelenlerin gözde mekanıydı. Ancak, doğa harikası olan ve ''saklı cennet'' olarak nitelendirilen Geliyê Godernê Kanyonu, II. Abdülhamit döneminde yapılan tarihi Taşköprü ile birlikte 100 metre suyun altında kalacak.
Uzmanlar, tarihi eser niteliğindeki köprülerin yapılan barajlarla birlikte su altında kalsa bile etkilenmemesi için 2 yöntem kullanıldığını belirterek, “Ya tarihi eser niteliğindeki köprü taşınır, yada suyun altında kalacaksa suyun altında sağlam kalması için restorasyon ve kanservasyonu yapılır. Barajın ömrü bittiğinde o köprü yeniden su yüzüne çıktığı zaman aynı niteliğini koruması gerekir. Şu anda Taşköprü için yapılan işlem budur. Bu tarihin esirin suyun altında kalsa bile muhafaza edilmesi gerekir” dedi.
DSİ, Türkiye’nin en büyük 2. sulama projesi olan Silvan Barajı’nın faaliyete geçmesiyle su altında kalacak Taşköprü mevkisinde 700 metrelik viyadük yapım çalışmalarına başlamıştı. Daha viyadük yapılmadan yapılanda kullanılan dinamitlerin etkisiyle tarihi köprünün hasar görmesi ve trafiğe kapatılması köprüyü yıllardır kullanan köylülerin ve çevrecilerin büyük tepkisine yol açmıştı.
42 MİLYON İLE RESTORE EDİLİP SUYA GÖMÜLEN TAŞKÖPRÜ’NÜN TARİHİ
Kulp ilçesine 30 kilometre uzaklıkta bulunan Taşköprü köyündeki kayalarda mağara devri izlerine rastlanılmaktadır. Ayrıca bölgede Sarım Çayı boyunca yüksekliği 200 metreye ulaşan bir boğaz bulunmaktadır. Aynı bölgede Sarım Çayı üzerinde bir de bölgeye adını veren ve Kulp ilçesini Silvan ilçesine bağlayan tarihi bir Taşköprü mevcuttur. Kulp, Silvan ve Hazro bölgelerinin birbirine yaklaştığı ve etkileşimlerinin en yoğun yaşandığı yerde kurulan Taşköprü Köyü’nün tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Köyün güneyindeki tepelerde günümüzde bile eski Ermeni yerleşim yerlerine ait kalıntılar bulunmaktadır. Kulp’u Silvan ve Hazro’ya bağlayan ve adını köyün isminden alan Taşköprü de bu köyün kuzeybatısında yer almaktadır. Köprü, II. Abdülhamit döneminde yapılmıştır. Mimarisi ile Silvan'daki Malabadi Köprüsü’ne benzer. Köyün kuzeyinde bulunan kayalıklarda kesilen özel biçimli taşlardan yapılmıştır.
