Ferit Aslan
Türkiye Mimar ve Mühendisler Odaları Birliği Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu raporunda, Diyarbakır ve Mardin’deki yangınların elektrik hatlarından kaynaklı olduğu belirtildi.
TMMOB Amed İKK tarafından 15 kişinin yaşamını yitirdiği Diyarbakır ve Mardin sınırlarındaki yangın ile ilgili hazırlanan rapor kamuoyuna açıklandı.
Rapora göre, köylere gidilerek yapılan çalışmada, Tarımsal arazi, Orman alanı ve Mera sahaları dâhil yaklaşık 55.000 dekarlık arazinin yangından etkilendiği tespit edildi.
Yapılan incelemede, bölgede hasat sezonu bitmediği, arazilerin çoğunda hasat yapılmadığı yanmış buğday ve arpa başaklarının arazilerin kaplamlarında somut olarak görüldüğü belirtilen raporda, şöyle denildi:
“YANGIN, ANIZ YANGININDAN KAYNAKLANMADI”
“Hasadın yapıldığı sulu tarımsal arazilerde ise yağmurlama borularının kaldırılmadığı, alet ve ekipmanların yangından zarar gördüğü, bazı arazilerde sulama sistemlerinin bir bütün olarak yandığı dolaysıyla yangının anız yangınından kaynaklanmadığı inceleme esnasında gözlemlenmiştir. Yangından zarar gören Mera sahalarının ve Ormanlık alanlarda yoğun olarak otlakların yandığı ağaçların büyük kısmının zarar gördüğü, yanmış yabanıl hayvanların gözlemlendiği, Flora ve Faunanın zarar gördüğü tespiti yapılmıştır.”
“YANGININ İLK ÇIKIŞ YERİNDE DEDAŞ’IN MÜDAHALELERİ GÖRÜLMÜŞ”
Raporda, yaşanan yangın ile ilgili olarak yangının ilk çıkış yerinde Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş ekip müdahaleleri görüldüğü belirtilerek, “Müdahale sonrası elektrik hatlarıyla ilgili yapılan incelemeler sonucunda bir takım tespitler yapılmıştır” denilerek tespitler şöyle sıralandı:
1- Yangının çıktığı yerin ekili olduğu anızın olmadığı görülmüştür.
2- İletim hatlarında birçok noktada eklerin ve liflenmelerin olduğu tespit edilmiştir.
3- Direkteki OG sigortalarının yerinde olmadığı, bunun yerine iletkenlerle bypass edildiği ve bu bağlantıların gevşeklikten dolayı arka sebebiyet verebileceği tespiti yapılmıştır.
4- Birçok direkte kırık izolatörlerin olduğu bu durumun atlamalara sebebiyet verebileceği teknik açıdan bir veridir.
5- OG hatlarda ekili tarım alanlarında ağaç direkleri mevcudiyeti görüldü. Bu ağaç direklerin kullanılması uygun görülmemektedir.
6- Hatların geçtiği güzergahlarda direklerin etrafında yangına karşı bir önlem alınmadığı gözlemlenmiştir. (Direk diplerindeki otların mevcudiyeti vs.)
7- Direk diplerinde süs betonu olmadığı, otların direk dibinde biçilmediği tespiti yapılmıştır.
8-OG (orta gerilim) hatlarının dibindeki ağaçların atlamaya sebebiyet verebileceği gözlemlenmiştir.
9- İzolatörlerdeki gevşek ve sıkı bağların tekniğine uygun yapılmadığı gözlemlenmiştir.
10- Şebekelerin bakım onarımı yapılmadığı teknik işletme sorumluluğu hizmetlerden yararlanılmadığı gözlemlenmiştir.
11- Parafudr olmayışı aşırı gerilimlerin oluşmasına dolayısıyla ark oluşumuna sebebiyet vermektedir. (Hat başlarında hat sonlarında ve Trafo girişlerinde mutlaka parafudr kullanılmalıdır.
TMMOB Diyarbakır İKK raporunun sonuç bölümünde, “Yapılan tespitler ışığında, yangın sebebinin anızlardan kaynaklı olmadığı, elektrik hat ve direklerinin bakımsız ve tehlikeli olduğu, iletim hatlarındaki bakımsızlık, direklerin etrafında yangına karşı önlemlerin alınmaması, aşırı gerilimden kaynaklı ark oluşum yoğunlukları, yine ayrıca ilgili kurumun hemen yangının çıktığı günün ertesinde direkleri değiştirme ve onarımının yapılması ile delilleri karartma gibi gözlemlerden kaynaklı, oluşan yangının elektrik hatlarından kaynaklı olabileceği tespitleri yapılmıştır” denildi.
