Hemen her şehrin sembolü olmuş, kendine özgü bir tarım ürünü vardır. Şeftali dediğimizde Bursa, İncir  Aydın, Pamuk  Adana, Fındık Giresun, Çay Rize, Fıstık denildiğinde de Gaziantep akla geldiği gibi karpuz denildiğinde de akla Diyarbakır gelir. 

Yapılan araştırmalar göstermiştir ki bu ürünler yıllardan beri bu illerin sosyal ve ekonomik yapılarında önemli roller oynamış ve bundan dolayıdır ki bu illerin sembolü haline gelmişlerdir. Ne yazıktır ki Diyarbakır karpuzu kent ekonomisinde önemli bir yere oturtulamadı. (mesela kabuğundan reçel yapılabilir, iç kısmından meşrubat yapılabilir. Vs) Ne yazık ki şimdiye kadar kimse işin bu kısmı ile ilgilenmedi.

Padişaha Gönderilen Karpuzlar

İriliğiyle, rengiyle tadıyla meşhur olan Diyarbakır Karpuzu, Enver Paşa tarafından iki karpuz, bir deveye yüklenerek padişaha hediye olarak gönderildiği kentte halen söylenmektedir. Her ne kadar kentin ekonomisinde istenilen düzeyde yer almamış olsa da sembolü haline gelmiştir.

Diyarbakır ilinin toplam sebze alanı 25.273 hektardır. Üretilen toplam sebze miktarı 514.000 ton’ dur. Bu sebze üretim miktarının içinde karpuz üretiminin payı ise 276.000 ton’ dur. Bu üretiminin büyük bir çoğunluğunu da Diyarbakır karpuz çeşidi oluşturmaktadır. 

Diyarbakır Karpuzu Nasıl Yetiştirilir

Ağırlığı nedeniyle geçmişte develerle taşınan, kılıçlarla kesilen Coğrafi işaret belgeli Diyarbakır Karpuzu, hasatla birlikte tezgâhlarda ve sofralarda yerini aldı. Peki Diyarbakır Karpuzu nasıl ekilir, nasıl yetiştirilir.

Dicle Nehri kıyısındaki çakıllı ve kumlu arazide güvercin gübresi verilerek yetiştirilir Diyarbakır Karpuzu. “karpuz kuyusu” adı verilen yerlerde yetiştirilmektedir. Bu kuyular Nisan, Mayıs aylarında Dicle Nehri suyunun çekilmesinden sonra kalan nehir yatağındaki alanda açılmaktadır.

Nehir çekildikten sonra nehir kenarında arazisi olan her üretici arazisi doğrultusunda ki nehir yatağına sahip olmaktadır. Büyük karpuz yetiştirmek için açılan her kuyunun boyu 2m. Genişliği 60 cm. olacak şekilde hazırlanmaktadır. 

Kuyuların derinliği ise taban suyuna ulaşılacak derinliğe bağlı olarak değişmektedir ve genellikle taban suyuna 40– 60 cm.de ulaşılmaktadır. 

Diyarbakır Karpuzunun iriliğini bu kuyuların hazırlanmasında kullanılan ahır gübresi; (bu gübre, özellikle çift tırnaklı hayvanlardan koyun ya da keçi gübresi olması tercih edilmektedir.) lezzetini ise güvercin gübresi vermektedir. Bu amaç için kullanılan yarasa gübresinin de iyi sonuç verdiği bilinmektedir.

Yapılan bu gübreleme sonucunda, geçmiş yıllarda  bir tanesi 60 – 70 kg. olan karpuzlar yetiştirilebilmekteydi.

DEVAM EDECEK  ( Diyarbakır Karpuzunun kaç çeşidi var, nasıl yetiştirilir)