Türkiye'de anız yakma 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 6831 sayılı Orman Kanunu ile yasaklanmasına rağmen devam etmektedir.
Türkiye'de anız yakma 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 6831 sayılı Orman Kanunu ile yasaklanmasına rağmen devam etmektedir.
2020'de anız yaktığı tespit edilen çiftçilere toplamda 1,3 milyon Türk lirasını aşkın ceza uygulanmıştır.
Diyanet İşleri Başkanlığı, anız yakmanın hayvanlara ve doğaya zarar verdiği gerekçesiyle "kesinlikle haram" olduğunu belirtmiştir.
Görüldüğü gibi kanuni ve dini yasaklara ve cezalara rağmen ne yazık ki Anız yakma geleneği sürdürülmektedir. Bu yanlış gelenek ne yazık ki Diyarbakır ve Mardin'de ciddi kayıplara ve ölümlere yol açtı.
Ancak bu anız yangını, alınması gereken önlemleri de gündeme getirdi. Bu trajik olay, anız yakmanın neden olduğu tehlikeler ve sonuçlar hakkında ciddi bir farkındalık oluşturdu.
Diyarbakır ve komşu il Mardin de meydana bu acı olay nedeniyle, Anız yangınlarının nedenlerini, etkilerini, önleyici tedbirleri ve uzman görüşlerini bilimsel araştırmalar ışığında incelemeye çalıştım.. Bakın karşımıza neler çıktı…
Bazı yangınlar, sigara izmaritleri, piknik ateşleri veya elektrik hatlarındaki kıvılcımlar gibi ihmal sonucu çıkmakta, bazı yangınlar ise kasıtlı olarak çıkarıldığı da düşünülmektedir.
Avrupa’da sürdürülebilir tarım ve gelişen tarımsal mekanizasyon sayesinde anız yangınları minimuma inmiş durumdadır. Asya Ülkelerinde artan anız yangınları için devlet yöneticileri ciddi tedbirler almaktadır.
KONTROLLÜ ANIZ AKMA VAR
Kanada Hükümeti tarafından kontrollü anız yakma için belirli gün ve saatlerde anız yakma şartlarını taşıyan uygun çiftçilere müsaade ediliyor.
Çiftçi yakacağı anız için Hükümet yetkililerinden izin alıp uygun görülen zamanda gerekli tedbirleri alarak anızını yakmaktadır.
Gerekli Tedbirleri almayan çiftçilere 50.000 dolara yakın para cezaları kesilmektedir. Hastane, okul ve yerleşim yerlerine yakın yerlerde anız yakılması kesinlikle yasaktır.
Birleşmiş Milletlere göre, dünya çapında anız yakma nedeniyle her yıl yaklaşık 12 milyon hektar toprağı kaybediyoruz. Bu alan her yıl 20 milyon ton tahıl üretimi yapma olasılığı sağlayacak bir büyüklüğe karşılık geliyor.
EĞİTİM VE ÖNLEMLER
-Güneydoğuda selüloz fabrikalarının kurulması için desteğin devlet tarafından artırılması ve teşvik edilmesi.
–Anızı yakmayıp toprağını bilimsel yöntemlerle işleyen çiftçiye ödül olarak, anızı yakan çiftçiye oranla daha fazla tarım desteği verilmesi.
-Anızı yakmadan tarlasını süren çiftçiye ödül olarak mazot fiyatında indirime gidilmesi.
-Güneydoğu Anadolu Bölgesinde anızın kullanılabileceği mantar kompostları için mantar yetiştiriciliğinin kırsal kesimlerde geliştirilmesi ve devlet tarafından teşvik edilmesi.
-Anızın enerji olarak kullanılabileceği enerji santrallerinin kurulması ya da kuracak kişilere devlet tarafından teşvik verilmesi ve samanın enerji santraline ulaştırılması için çiftçi ve üretim tesisinin desteklenmesi.
-Tarımsal mekanizasyon için çiftçilere hibeli tarımsal mekanizasyon aletlerinin (Sap parçalama makineleri, doğrudan anıza ekim makineleri v.b) verilmesi.
-Biçerdöverlerin ürünleri dipten kesmelerinin zorunlu hale getirilmesi ve gereği için Valilik Makamından genelge çıkarılması ya da yönetmeliğe eklenmesi.
-Anızların saman olarak kullanılması için, hayvancılığın kırsal kesimde geliştirilmesi ve desteklenmesi.
-Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ekoloji derslerinin zorunlu kılınması, çocukların bu eğitimleri alması ve çevre bilincinin artırılması.
-Anız yangınlarında, jandarmanın daha sıkı denetim sağlaması ve ceza uygularken kişi ve sorumluları tespit için jandarma kontrolünde uydu takip sisteminin getirilmesi.
-Karayollarının bu konuda tabelaları artırılması ve anız yangınlarından çıkan dumandan dolayı oluşan trafik kazalarının cezalarını anızı yakan kişiye mal edilmesi.
-Analiz ve laboratuvar şirketlerinin anız yangınlarının zararlarını çiftçiye anlatması.
